دوشنبه ۰۲ مهر ۰۳

صنایع دستی آذربایجان غربی

۰ بازديد

نخستین دست سازه های بشر ابزارآلاتی بودند که برای شکار و دفاع از خود می ساخت. یکجانشینی بشر و پیدایش اولین روستاها، آدمی را به فکر ساخت فراورده های متنوع، زیبا و چشم گیر بیفتد.سپس پیشرفت فنون و رشد تمدن ها باعث رشد روز افزون صنایع دستی نیز شد. صنایع دستی دارای دو کاربرد تزیینی و استفاده در زندگی روزمره هستند که به روش‌های سنتی ساخته می شوند.

صنایع دستی ایرانی، اصیل ترین جلوه گاه تاریخ، تمدن کهن ایران، فرهنگ و هنر ناب ایرانی است که یکی از مهمترین هنر های صناعی در جهان محسوب می شود.

صنایع دستی آذربایجان غربی

صنایع دستی غربی، به دلیل اینکه آمیخته ی هنر و تجربه ی اقوام ترک و کرد این منطقه هستند از تنوع و جلوه بی نظیر برخوردارند.

صنایع دستی شهر ارومیه (مرکز استان آذربایجان آذربایجان غربی)، در کنار جاذبه های گردشگری ارومیه نظر اکثر مسافران را به خود جلب می کند. در اینجا قصد داریم شما را با صنایع دستی این استان زیبا آشنا کنیم:

هنر فرش بافی

فرش ارومیه یکی از صنایع دستی بسیار زیبای آذربایجان غربی است که در واقع زنان و مردان هنرمند این منطقه با عشق و هنر خود  به تولید این دست بافه با ارزش می پردازند. هنر فرش بافی جلوه‌ای خاص به سرزمین ایران بخشیده است. از ویژگی‌های فرش دستبافت ارومیه، رنگ وطرح زیبای آن است که بسیار خوش نقش بافته شده، علاوه بر این فرش های این  منطقه از ظرافت و استحکام بالایی برخوردارند.

هنر رودوزی

رو دوزی یا ممقان دوزی یکی از هنرهای زیبای اهالی خوش ذوق شهر ارومیه است. رودوزی سنتی یکی از زیباترین هنرهایی است که توسط دست، نقوش مختلف با نخ های پشمی و ابریشمی رنگی بر روی سطح پارچه های ایجاد می‌شود. این هنر در سطح جهان شناخته شده است که برجسته ترین انواع رودوزی مربوط به سرزمین ایران می باشد. قدمت هنر رودوزی در ایران به چند هزار سال پیش برمی گردد.

مراحل آثار رودوزی

در مرحله اول، زمینه کار را از جنس پارچه یا چرم در اندازه‌های مناسب تهیه می کنند. در مرحله دوم طرح و نقش را متناسب با جنس بافت و اندازه زمینه کار، در نظر می گیرند. سپس نقشی را که انتخاب نمودند بر روی زمینه کار منتقل می کنند. در مرحله بعد ابزار و مواد و مصالح مورد نیاز خود را، با توجه به نوع رودوزی انتخابی( پته‌دوزی، چشمه دوزی، سکه دوزی و… )تهیه می کنند. و در آخر هنرمند، زمینه کار را متناسب با رودوزی انتخاب شده، با بخیه های گوناگون و فراوان، مزین می کند. خرید صنایع دستی

هنر رنگرزی

رنگرزی الیاف یا کلاف نخ به روش سنتی را هنر رنگرزی می نامند و به تمامی نقوشی که به وسیله قلم مو مهر و غیره روی پارچه چاپ می شود، چاپ سنتی می گویند. که عبارتند از: چاپ دندانی، چاپ کلاقه ای و چاپ پارچه قلمکار. رنگ ها در کالاهای نساجی از قدیم به دلیل اینکه از زیبایی خاصی برخوردارند، تاثیر زیادی بر روان انسان ها داشته است. هنر رنگرزی در ایران پیشینه کهنی دارد. کشف آثاری از پارچه های دوره ساسانی که شاهکارهایی از ذوق، ظرافت، هنر طراحی و رنگرزی به حساب می آید ناشی از وجود صنایع پیشرفته رنگرزی و نساجی و بافت فرش می باشد که این امر اعتبار آن را به اوج می‌رساند.

مراحل رنگرزی سنتی

در اولین مرحله کلاف را در پاتیل که در آن آب وجود دارد، ریخته و برای دو ساعت داخل آن قرار می دهند تا خیس بخورد. در مرحله دوم پاتیل را ابتدا گرم می نمایند. داخل آن را با آب پر کرده و صبر می‌کنند تا دم آیا به ۷۰ درجه سانتیگراد برسد. بعد دندانه را داخل پاتیل میریزند. در مرحله اخر کلافی که در مرحله قبل دندانه شده است را داخل پاتیل رنگ می ریزند.  بعد از یک ساعت کلاف ها آماده هستند. وباید پس از سرد شدن آنها را با آب سرد شسته سپس آب آنها را گرفته و در جایی قرار می دهند تا خشک شود.

 هنر نازک کاری یا ریزه کاری چوب

هنر ریزه کاری و نازک کاری که به عنوان پدر هنرهای چوب ارومیه شناخته شده، هنری بسیار ظریف و زیبا و پرکاربرد است. در این هنر چوب هایی بر اساس طرح و نقش از قبل آماده شده و در قسمت خالی شده چوب روکش می‌شود. بیشترین تولیدات این هنر شامل: قاب عکس، رحل قران، جعبه جواهر و ظروف آشپزخانه است. هنر ریزه کاری چوب یکی از ده ها هنر دستی آذربایجان غربی است. که با وجود پیوند دیرینه آن با اهالی این منطقه، امروزه به دلیل بی توجهی و نبود حمایت کافی مسئولان در حال فراموشی است. با این وجود، هنوز هستند هنرمندان اندکی که در گوشه ای از این شهر با ریزه کاری و نازک کاری روی چوب نقش خاطره می‌زنند و با صبر و ظرافت، آثاری فاخر و چشم نواز خلق می کنند.

مراحل نازک کاری

آثار نازک کاری معمولاً به دو روش ساخته می شود.

روش اول: این روش شبیه به معرق است و در آن لایه‌های مختلف چوب با رنگ های متفاوت بریده می شوند و بر روی قسمت مورد نظر به شکل دلخواه در کنار یکدیگر قرار داده شده و رنگ آمیزی می کنند.

روش دوم: در این روش که آثار، بیشتر با استفاده از چوب گردو تولید می شوند، وسایل چوبی،با ایجاد برش بر روی چوب ها، ساییدن چوب و صیقل دادن آن،به شکل مورد نظر خود می رسند.

هنر پیکر تراشی

هنر پیکر تراشی در واقع تراشیدن و شکل دادن به چوب و سنگ است.آثار و شواهدی از تراشیدن و فرم دادن اشیا از دوران غارنشینی کشف شده، که قدمت دیرینه این هنر را نشان دهد. پیکر تراشی در عصر حاضر به دلیل پیشرفت علم و تکنولوژی و پیدایش جوامع صنعتی تغییرات زیادی در آن ایجاد شده است.

هنر منبت کاری

واژه منبت به معنای کنده کاری خاص که با خلل و فرج چوب انجام می‌گیرد، است.هنر منبت کاری با چوب یکی از ظریف ترین صنایع دستی چوبی است. هنرمندان فعال در این خطه با صبر و دقت فراوان محصولاتی زیبا و چشم نواز خلق می کنند. هنرمندان با چند قلم، ذهنیات خود را با خطوط کوفی، نقوش اسلیمی ختایی و گل و مرغ و غیره روی چوب کنده کاری می نمایند‌. با توجه به آثار موجود، هنر منبت کاری در ایران سابقه‌ای حدود ۱۵۰۰ سال دارد.

مراحل منبت کاری

ابتدا هنرمند نقش مورد نظر را بر روی چوب منتقل میکند تا بتواند آن را از سطح چوب‌ جدا نماید و در واقع قسمت های اضافه را حذف کند. در مرحله بعد باید با استفاده از مغار درشت و سپس با مغار های ظریف طرح را از زمینه جدا نمایند. استاد کار هرچه به طرح اصلی نزدیک‌تر می‌شود از مغارهای ظریف تری استفاده می کند، تا به طرح آسیبی وارد نشود. بعد از اتمام عمل جداسازی با استفاده از مغار ها و ابزارهای مختلف به سطح چوب طرح و فرم داده شده و آن را مزین می نمایند. در مرحله آخر پس از انجام کار برای یکنواخت شدن سطوح اثر روی آن سنباده کشیده و سپس رنگ می کنند.

هنر گلیم بافی

گلیم یک نوع فرشینه است که با بافتی ساده با استفاده از پشم و پنبه و در مواردی با پشم و موی بز بافته می شود. در این هنر نخ های تار و پود یکی در میان از زیر و روی یکدیگر می گذرند. گلیم یکی از کهن ترین زیر انداز های بشر می باشد. چون از قدمت بافندگی دوره های قبل از تاریخ، تا حدود شش هزار سال قبل از میلاد را نشان می دهد که  بیانگر ریسندگی و تبدیل الیاف پشم به نخ است.

مراحل بافت گلیم

در اولین مرحله چله کشی انجام می گیرد. سپس نوبت به بستن کجویر می‌رسد. کجویر گاهی با عنوان کجو چو و کوجی به کار برده می شود. کجویر قطعه چوبی استوانه ای شکل به قطر تقریبا ۴ سانتی متر و طولی معادل عرض اسمی دار گلیم بافی است. در مرحله بعد زنجیر بافی صورت می گیرد. که این کار به بافنده امکان می دهد تا عمل بافت با سرعت بیشتری انجام شود.مرحله بافت گلیم با سه روش: گلیم ساده باف، گلیم برجسته و ورنی، انجام می ‌شود.

گلیم ساده باف: در این نوع گلیم بافنده باید پود ها را یکی در میان از لابلای چله عبور دهد. این گلیم یک روست و برای بافت آن از نقشه ی از قبل آماده شده استفاده نمی شود. نقوش گلیم ساده باف، اکثراً نقوش هندسی است وبه ندرت دیده می‌شود که در این نوع گلیم از نقوش منحنی استفاده شده باشد.

هنر گیوه بافی

گیوه نوعی پای پوش سنتی ایرانی می باشد. که بسیار راحت است و برای آب و هوای ایران مناسب می باشد. این پای پوش زیره ای پارچه ای به نام شیوه، و رویه ای نخی دارد.قسمت رویه را زنان با نخ پنبه ای محکم می بافند و آن را به زیره ی گیوه متصل می کنند.

گیوه یکی از پای پوش های قدیمی است که در قدیم، به خصوص در فصل تابستان مورد استفاده فراوان قرار می گرفت. در سالهای اخیر به دلیل رواج  کفش های چرمی و غیره چرمی و جایگزین شدن این کفش ها به جای پای افزارهای قدیمی، در اکثر نقاط ایران رونق و اعتبار گذشته خود را از دست داده است.

مراحل تولید گیوه

۱) آماده سازی پوست که شامل: خیس کردن و پهن کردن آن روی زمین می شود و همه کارهای آن توسط استاد کار صورت می گیرد.

۲) خاک و خاکستر روی آن که به تدریج آب پوست را می کشد و خشکش می کند. انجام این کار حدود یک ماه و گاهی بیشتر از یک ماه هم طول می کشد.

۲) نرم کردن پوست

۳)رشته رشته کردن پوست و ایجاد نسخه های باریک

۴)پاک کردن مو از تسمه ها

۵)نرم کردن تسمه ها به وسیله پیه

۶)رنگ کردن پارچه

۶)آماده کردن فیتیله توسط شاگرد

۷)پی کنه گیر

اریسا

شرکت اریسا محصولات صنایع دستی مرغوبی که هنرمندان عزیز کشورمان با مهارت و دقت تولید کرده اند را به تمام مخاطبان علاقه مند به این صنایع در اقصا نقاط کشور ارائه می نماید. برخی از صنایع دستی به فراموشی سپرده شده اند و کم کم رو به زوال هستند. صنایعی که بخشی از میراث به جا مانده از نیاکان ما است و ما باید برای حفظ آن بکوشیم تا این  هنرهای  اصیل ایرانی از یادمان نرود.

صنایع دستی همدان

۲ بازديد

استان همدان با وجود پیشینه تاریخی ۳,۰۰۰ ساله و فرهنگی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های فعالیت صنعتگران و هنرمندان صنایع دستی ایران شناخته می‌شود. شهر جهانی سفال لالجین، شهر ملی منبت ملایر و تویسرکان (یکی از قطب‌های اصلی منبت ایران) در این استان قرار دارند؛ استانی که رتبه پنجم در استان‌های برتر صنایع دستی و رتبه دوم از لحاظ کارگاه‌ها و شاغلان حوزه صنایع دستی بعد از استان اصفهان را به خود اختصاص داده است. در سفر به این استان پس از بازدید از جاهای دیدنی همدان، سری هم به بازارچه‌های صنایع دستی بزنید تا برای عزیزان خود سوغاتی بخرید.

صنایع دستی به کارهای تولیدی دستی با استفاده از ابزار و آلات ساده گفته می‌شود که طبق یک طرح ساخته و اغلب آثار هنر سنتی و هنر تزیینی را نیز شامل می‌شود. این نوع صنایع معمولا برگرفته از فرهنگ، هنر، ذوق و بینش مردم هر قوم یا منطقه است که با استفاده از مواد اولیه بومی تولید می‌شود و فرهنگ و هویت یک ملت را به ما نشان می‌دهد.

جالب است بدانید که از ۲۶۷ رشته صنایع دستی شناخته‌شده در کشور، ۸۵ مورد در استان همدان فعال هستند. در ادامه با ما به سفری در میان دنیای رنگارنگ صنایع دستی همدان بیایید و تصمیم بگیرید که در سفر به پایتخت تاریخ و تمدن ایران چه یادگاری‌هایی بخرید.

صنایع دستی همدان

منبع عکس: eneshat.com

با صنایع دستی همدان آشنا شوید:

[نمایش فهرست]

طلاکوبی و نقره کوبی

طلاکوبی

عکاس: نامشخص

طلاکوبی از هنرهای دستی تزیینی، ارزشمند و قدیمی همدان است و مخاطبان زیادی دارد. شمار زیادی از فعالان کسب و کار در این استان به طلاکوبی مشغول هستند. در این صنعت، هنرمند با ابزار دستی، نقش و نگارهای زیبا و متفاوتی را روی صفحات یا ورق‌های نازک طلا حکاکی یا به اصطلاح ضرب می‌کند؛ نقش‌های برجسته‌ای که چشم هر بیننده‌ای را میخکوب می‌کنند. این ورقه‌های طلایی در نهایت روی شیشه،‌ چوب و سرامیک نصب می‌شوند.

هنر طلاکوبی و نقره کوبی همدان شامل ظروف، مجسمه‌ها، زیورآلات طلا و نقره و همین طور طلاکاری روی شیشه است. طلاکوبی با توجه به قرارگرفتن روی فلزهای متفاوت نام‌های متفاوتی نیز دارد؛ از جمله طلاکوبی روی فولاد، طلاکوبی روی نقره، طلاکوبی روی شیشه و غیره. ظروف طلاکوبی بسته به میزان و گرم طلای کارشده ارزش‌گذاری می‌شوند و یکی از گران‌ترین سوغاتی‌های شهر همدان هستند.

تولید زیورآلات

انگشتر همدان

عکاس: نامشخص

صنعت انگشتر سازی در همدان رواج بسیاری دارد و انگشتر، مهم‌ترین زیورآلاتی است که به دست هنرمندان این استان ساخته می‌شود. رکاب انگشتر از جنس نقره و طلا و به اشکال گوناگون ساخته می‌شود و برای تزیین رکاب آن از نگین و سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی مانند الماس، یاقوت، زمرد، یشم، فیروزه و عقیق استفاده می‌کنند.

طلاکوبی روی شیشه

طلاکوبی روی شیشه

منبع عکس: ghalamtarash.ir

طلاکوبی روی شیشه یکی از هنرهای خاص و منحصربه‌فرد همدانی است. در این هنر، هنرمندان همدانی با ظرافت و دقت خاصی، بدنه ظروف شیشه‌ای سنتی مانند گلاب‌پاش، شکلات‌خوری، لوستر و میوه‌خوری را با آب طلا و نقوش سنتی، اسلیمی، ختایی و گل و بته تزیین می‌کنند. برای خرید صنایع دستی طلاکوبی روی شیشه می‌توانید به شهرهای همدان، ملایر و لالجین بروید.

سفال لالجین

ترکیب سفال و میناکاری

ترکیب سفال و میناکاری. منبع عکس: خبرگزاری ایسنا

اشیای سفالی در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف اولین چیزی هستند که در بازارها و بازارچه‌های صنایع دستی اطراف آثار تاریخی همدان به چشم می‌آیند

ساخت وسایل گلی یکی از اولین هنرهایی است که انسان آموخت و به این روش، وسیله‌های مورد نیاز زندگی خود را ساخت. سفال‌ و سرامیک یکی از زیباترین و شناخته‌شده‌ترین صنایع دستی همدان است که شهرتی جهانی دارد و اشیای سفالی در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف اولین چیزی هستند که در بازارها و بازارچه‌های صنایع دستی اطراف آثار تاریخی همدان به چشم می‌آیند.

حدود ۲,۴۰۸ کارگاه و بیش از ۶,۲۹۶ نفر شاغل در کارگاه‌های شهرهای استان همدان (همدان، ملایر، نهاوند، تویسرکان، رزن، بهار، درفامنین، کبودرآهنگ و اسدآباد) ‌به تولید سفال اشتغال دارند. شهر لالجین مهم‌ترین مرکز تولید سفال و  در استان همدان است و به‌عنوان پایتخت سفال ایران شناخته می‌شود. این شهر در شمال استان همدان قرار دارد و بیش از ۲۰ درصد صادرات سفال میناکاری لاله جین استان را به خود اختصاص داده است. سفال‌های تولیدی این منطقه از کیفیت و اصالت فراوانی  برخوردار هستند و مردم لالجین کماکان برای ساخت سفال‌ از چرخ‌های دستی استفاده می‌کنند.

منابع عکس‌ها: eneshat.com، خبرگزاری صدا سیما، hamedan-trip.com، باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری تسنیم، ایلیا گشت، sofalarzan.ir، خبرگزاری برنا،  خبرگزاری تسنیم، khabarbanoo.com، راسخون

قدمت سفالگری در لالجین همدان به سال‌های دور و به بیش از ۷۰۰ سال قبل برمی‌گردد. برخی از اهالی این منطقه نام‌گذاری شهر را به زمان چنگیزخان مغول نسبت می‌دهند؛ زمانی که لشکر او در زمان گذر از همدان وارد لالجین امروزی شد و گروهی از مردم شهر را به چین فرستاد تا از هنرمندان آن کشور، هنر سفالگری بیاموزند. این گروه پس از آموختن سفالگری به لالجین برگشتند و از همین روی، نام این روستا را «لاله چین» گذاشتند.

گلدان های سفالی همدان

عکاس: محسن بهزادی منش

ظروف مصرفی، ظروف تزیینی، تولیدات سرامیک لعاب‌دار نقاشی شده یا بدون نقاشی، تابلوها و مجسمه‌های سفالی محبوب‌ترین و بهترین صنایع دستی همدان هستند؛ البته ترکیب سفال با دیگر هنرها مانند چوب، چرم، پارچه، گل، خرمهره، منبت، مینا کاری و غیره نیز گزینه‌هایی هستند که گردشگران علاقه زیادی به آن‌ها نشان می‌دهند. سفالینه‌های لالجین از دید تاریخ ساخته شدن به دو بخش تقسیم می‌شوند؛ گروه اول که تا حدود ۸۰ سال پیش و گروه دیگر که تا ۳۰ سال پیش ساخته می‌شدند. تفاوت این دو گروه از نظر شکل کاسه، لعاب‌ها، نقش و نگارها و روش قلم‌زنی آشکار است. در بخش اول سفالینه‌های لالجین، کاسه‌ها کمی بزرگ‌تر و دهان بازتر بودند و نقش و نگارها و گوناگونی لعاب‌ها بیشتری داشتند. در این گروه قلم‌زنی‌ها با دقت و ظرافت بیشتری انجام می‌شد. 

کاشی هفت رنگ

کاشی هفت رنگ

عکاس: نامشخص

کاشی هفت رنگ یا کاشی کتیبه یکی دیگر از صنایع دستی استان همدان است که در طرح‌ها و نقوش بسیار زیبا تولید می‌شود و دیوارهای مساجد، اماکن زیارتی و فرهنگی را با آن مزین می‌کنند. شهر همدان و لالجین از تولیدکنندگان اصلی این کاشی به شمار می‌روند.

صنایع چوبی همدان

صنایع چوبی همدان

منبع عکس: eneshat.com

صنایع چوبی همدان یکی از بهترین سوغاتی‌های این استان هستند. تولید و تهیه صنایع چوبی از گذشته در همدان رایج بود و این هنر در شهرهای همدان، ملایر، تویسرکان رواج دارد. از جمله صنایع چوبی مشهور در این استان می‌توان به خراطی، نازک‌ کاری، منبت کاری، قاب سازی و معرق کاری اشاره کرد.

مبل و منبت ملایر

منابع عکس‌ها: eneshat.com، خبرگزاری ایسنا، sofahome.ir و moblodecor.com

ملایر به‌عنوان شهر ملی منبت و پایتخت مبل و منبت ایران در لیست شهرهای صنایع‌ دستی کشور به ثبت رسیده است

مبل ملایر یکی دیگر از صنایع دستی استان همدان است که شهرت بسیاری دارد. بیش از ۶۳ درصد مبل منبت کاری شده کل کشور در شهر ملایر تولید می‌شود و محصولات این شهر در بین کشورهای همسایه نیز طرفداران زیادی دارد. هر سال، جشنواره‌ای به نام جشنواره مبل و منبت ملایر در این شهر برگزار می‌شود و گردشگران و بومی‌ها برای شرکت در آن به ملایر می‌روند. بیش از ۴,۵۰۰ کارگاه کوچک و بزرگ منبت در ملایر فعال هستند.

منبت کاری که در شاخه هنرهای صنایع دستی چوبی قرار می‌گیرد با کنده‌کاری روی چوب و ایجاد پستی و بلندی‌های هنرمندانه روی آن انجام می‌شود. پیشینه این هنر در ایران به چند هزار سال قبل برمی‌گردد و آثار این هنر روی دسته شمشیرها، نیزه‌ها و سپرهای چوبی ارتشیان مادها و هخامنشیان دیده می‌شود. گفته می‌شود که منبت کاری در شهر ملایر در ایران آغاز شد. این شهر در سال ۱۳۹۱ به‌عنوان شهر ملی منبت و پایتخت مبل و منبت ایران در لیست شهرهای صنایع‌ دستی کشور به ثبت رسید. منبت گل و مرغ ملایر یکی از کهن‌ترین سبک‌های منبت ایران به شمار می‌آید. منبت‌کاری در سال‌های اخیر در تویسرکان و جوکار ملایر نیز رونق گرفته است.

معرق کاری

منابع عکس‌ها: دیجی کالا، webnewz.ir، sunj.ir و dehbazar.ir

معرق کاری یکی از زیباترین هنرهای در دسته صنایع چوبی است. در این هنر برش‌های بسیار ظریف و نازک از انواع چوب‌های تزیینی، صدف و عاج کنار هم چیده می‌شوند تا طرح‌های زیبایی روی چوب ایجاد شود. معرق کاری در انتها شبیه به نقاشی‌های مینیاتوری می‌شود. محصولات این هنر در شهرهای ملایر، تویسرکان، نهاوند و همدان قابل خریداری است.

خراطی

خراطی

منبع عکس: ویکی پدیا

هنر خراطی چوب، هنر تراش چوب‌های مخصوص با دست به اشکال مختلف است. این هنر که قدمت آن به سه هزار سال قبل بازمی‌گردد در بسیاری از کشورها و همچنین شهرهای ایران دیده می‌شود. خراطی یکی از صنایع دستی قدیمی ایرانی است که معمولا در مناطقی از کشور رایج‌تر است که چوب در آنجا بیشتر یافت می‌شود. در هنر خراطی معمولا اشیا به‌صورت متقارن ساخته می‌شوند؛ البته امروزه گاهی اشکال غیرهندسی و غیر متقارن نیز در خراطی به چشم می‌خورد.

قاب سازی

قاب سازی همدان

منبع عکس: خبرگزاری صدا و سیما

قاب‌های چوبی از بهترین صنایع دستی همدان هستند. همدانی‌ها بدنه قاب‌ها را با طرح‌های زیبا و سنتی به وسیبه منبت و حکاکی روی چوب یا قالبی تزیین می‌کنند تا قاب‌هایی فاخر تولید شوند. هنرمندان قاب‌ساز بیشتر در روستای کاج در شهرستان رزن، شهرهای همدان، ملایر و تویسرکان مشغول به کار هستند.

مسگری و قلم زنی روی مس

قلم زنی روی مس

منبع عکس:  top-travel.ir

مسگری یکی از صنایع دستی قدیمی ایرانی با قدمتی از پنج هزار سال قبل است و اشیا و ظروف مسی دست‌ساز بسیاری از گذشته‌های دور، هم‌اکنون در موزه‌ها قابل‌مشاهده هستند. گفته می‌شود که اولین فلز کشف شده به دست انسان فلز مس بوده است و اولین فلزکاران نیز ایرانیان بوده‌اند. ساخت ظروف و ادوات مسی از دیرباز در همدان نیز رواج داشته است و انواع دیگ، کاسه، بشقاب و سایر ظروف آشپزخانه از جمله تولیدات هنرمندان این رشته به شمار می‌آیند.

در هنر قلم‌زنی، هنرمند به‌وسیله قلم و با ضربه چکش روی فلزات مختلفی چون مس، طلا، نقره و برنج، خطوط و نقوشی به وجود می آورد و سعی می‌کند که ظرف ساده را به زیباترین شکل ممکن دربیاورد. ظروف مسی را معمولا با آلیاژی از قلع و روی جلا می‌دهند.

ساز سازی

ساز سازی

منبع عکس: خبرگزاری ایرنا

ساخت انواع سازهای سنتی با استفاده از چوب‌های مخصوص و به روش سنتی در شهر همدان و برخی شهرستان‌های این استان رایج است؛ سازهایی چون سه تار، سنتور و دف.

صنایع فلزی

زنجیر سازی

زنجیر سازی. منبع عکس: خبرگزاری ایسنا

فلزکاری و ساخت مصنوعات فلزی از جمله کارهای رایج در استان همدان است. از این مصنوعات در صنایع فرفوژه سازی، چاقو سازی و زنجیر سازی استفاده می‌شود. در زنجیرسازی، انواع زنجیر در همدان در اندازه‌های مختلف با استفاده از مفتول‌های فولادی تولید می‌شوند. 

از دیگر صنایع فلزی استان همدان می‌توان به ساخت وسایل فلزی به‌صورت سنتی مانند چاقو، قندشکن، کارد، قلم‌تراش و غیره از ورقه‌های فولادی و تزئین دسته چاقو با صدف، چوب یا شاخ گوزن و پوشش بدنه فلزی با لایه‌ای از جنس کروم اشاره کرد.

تولیدات چرمی

چرم همدان

عکاس: نامشخص

شهر همدان در گذشته با نام دباغخانه شناخته می‌شد و اولین کارخانه چرم‌سازی ایران در این شهر ساخته شده است

استان همدان به‌دلیل آب و هوای مناسب در زمینه دامپروری قدمتی طولانی دارد و سابقه تولید چرم در این منطقه به بیش از سه هزار سال قبل می‌رسد. شهر همدان در گذشته با نام دباغخانه نیز شناخته می‌شد و اولین کارخانه چرم‌سازی ایران نیز توسط «اردشیر یگانگی» معروف به «ارباب اردشیر یگانگی» در سال ۱۳۱۱ در این شهر ساخته شده است.

همدان قطب چرم سازی ایران بود و محصولات چرمی آن به دیگر کشورها نیز صادر می‌شد؛ اما امروزه خیلی از کارگاه‌های مختص دباغی پوست حیوانات در این شهر تعطیل شده‌اند. کمربند، کیف، کفش، جاکلیدی و لباس از جمله تولیدات چرم در همدان هستند؛ محصولاتی با کیفیت و مرغوب که حتی به کشورهای اروپایی نیز صادر می‌شود.

منابع عکس‌ها: world.aryawiki.com، خبرگزاری ایسنا، خبرگزاری ایرنا، daad.ir

«ویلیام جکسن»، مستشرق آمریکایی، در سال ۱۲۸۱ پس از سفر خود به همدان درباره این شهر این‌طور می‌نویسد:

بازرگانان از این شهر به‌عنوان انبار ایران یاد می‌کنند. از جمله کالاهای بازرگانی اجناس چرم را باید نام برد؛ زیرا همدان شهر دباغخانه‌ها است و همدانیان در ساختن و پرداختن و عمل آوردن پوست گاو و گوسفند و ساختن اشیای مفید و اجناس تجملی ار آن‌ها شهره‌اند.

مرواربافی

مرواربافی

منبع عکس:  vocheri.com

مروار بافی یکی از صنایع دستی قدیمی ملایر و برخی روستاهای آن (قشلاق، گوراب و داویجان) با قدمتی از چند ۱۰ سال قبل است که سهم زیادی را در صادرات این شهرستان دارد. از جمله محصولات مرواربافی و مناسب برای سوغاتی می‌توان به انواع سبد، کلاه، میز تلویزیون، مبلمان، میز تلفن و غیره اشاره کرد. مروار (سرخ بید)، نوعی از ۱۷ شکل بید در جهان است که در بخش‌هایی از استان همدان کاشته می‌شود؛ گیاهی با کیفیت و مرغوبیت بالا که ترکه‌هایی مناسب برای بافت انواع محصولات حصیری دارد. مرواربافی در شهرهای دیگر ایران نیز رواج دارد؛ البته آن‌ها مروار مورد نیاز خود را از استان همدان تهیه می‌کنند.

شیوه بافت مروار به این صورت است که در ابتدا ترکه‌های مناسب را جدا و پاک می‌کنند. سپس آن‌ها را با توجه به ضخامت دسته‌بندی می‌کنند و در داخل مخزن آب یا دیگ می‌گذارند تا خیس بخورند و منعطف شوند. پس از گذشت یک نصف روز، مروارها را پوست می‌کنند و قاچ می‌کنند. مروارها در ادامه تبدیل به چیزهایی شبیه به تار و پود فرش می‌شوند و مرواربافان آن‌ها را می‌بافند.

منابع عکس‌ها: eneshat.com، نامشخص، hamedan-trip.com، بازار مینا

«تویجه» یا تیجه مشهورترین محصول مرواربافی ملایر و نهاوند است. این سبدهای بلند محلی برای جابه‌جایی انگور در باغ‌ها استفاده می‌شوند. یک سبد کوچک‌تر مرواربافی دیگر نیز در گذشته در روستاهای همدان کاربرد داشت؛ سبدی که به‌عنوان جای لوازم آرایش یا جای سوزن و نخ برای دختران تازه عروس تهیه می‌شد.

حصیربافی نیز شباهت زیادی به مرواربافی دارد و در استان همدان رایج است. این حرفه کهن و قدیمی شامل انواع محصولاتی است که با استفاده از  الیاف، ساقه و شاخه‌های گیاهان مختلف ساخته می‌شوند.

قالی‌ بافی

قالی همدان

منبع عکس: eneshat.com

قالی‌بافی یکی از هنرهای اصیل دستی ایرانیان است که از گذشته‌های دور تا به امروز همیشه یکی از اجزای ثابت کاخ‌های پادشاهان و حکمرانان سراسر جهان بوده است. قالی ایرانی پس از گذشت قرن‌ها کماکان جایگاه ویژه‌ای در میان هنرهای جهانی دارد. رونق کشاورزی و دامداری و تولید پشم و نخ‌های مرغوب در همدان از گذشته سبب شد تا هنر قالی‌بافی در این استان به سبک و سیاق خاصی به وجود آید. استفاده از پشم‌های دست‌ریس شده، رنگرزی طبیعی و طرح‌های شکسته هندسی از مهم‌ترین ویژگی‌های قالی‌های همدانی هستند.

نقشه قالی همدان

منبع عکس: ahmadcarpets.com

مشهورترین قالی‌های استان همدان در شهرهای کبودرآهنگ و ملایر بافته می‌شوند. خاتم شیرازی، اصفهان، جوزان، اژدر، دست دلبر، شکاری و ماهی از جمله نقشه‌های قالی‌بافی در همدان هستند. قالی‌های همدانی بیشتر با طرح ماهی و ترنج به چشم می‌خورند و با شیره گیاهان رنگ می‌شوند. این قالی‌های رنگ ثابت با گذشت زمان و کهنه‌تر شدن، زیباتر می‌شوند؛ البته در حال حاضر بعضی افراد از رنگ‌های شیمیایی و دباغی استفاده می‌کنند؛ رنگ‌هایی که بعد از بافت تغییر می‌کنند و بی‌رنگ می‌شوند.

قالی‌های همدانی با اسم‌های مختلفی شناخته می‌شوند. کله گی، پنج چارک و دوزعی و همچنین تابلو فرش‌ها از پرطرفدارترین قالی‌های این استان هستند؛ در حالی که فر‌ش‌های خرکی، کناره، پشتی، روکرسی و سجاده‌ای مشتری کمتری دارند. قالی همدان از جهت نوع جنس و مقاومت و رتبه در ایران جایگاه سوم را دارد.

گلیم بافی

منابع عکس‌ها: top-travel.ir، خبرگزاری صدا و سیما (عکس دوم و سوم)، خبرگزاری فارس (بهزاد علیپور)، eneshat.com، نامشخص،  intoday.ir، کوچیتا

مرغوب‌ترین گلیم همدان در نهاوند تولید می‌شود و گلیم‌های این منطقه جزو کالاهای صادراتی هستند

گلیم به فرش بافته شده صاف یا قالی بدون گره، پرز و خواب گفته می‌شود. گلیم معمولا هنر دست عشایر هر منطقه است و استان همدان نیز در زمینه بافت گلیم در ایران جایگاه بالایی دارد. نقش و طرح گلیم در هر منطقه مختص به خود آن است و می‌توان از روی طرح هر گلیم، مبدا آن را پیدا کرد. نقش گلیم همدان گل لاله، خرچنگی، زنگوله، گل سبدی، گل قندی، ضربدری، دست دلبر، جناقی و اسلیمی است. مرغوب‌ترین گلیم همدان در نهاوند تولید می‌شود و گلیم‌های این منطقه جزو کالاهای صادراتی هستند.

گلیم بافی در گذشته در اکثر روستاهای همدان از رونق خاصی برخوردار بود و هم‌اکنون نیز برخی از نمونه‌های آن در منازل ساکنان دیده می‌شود. البته با ورود محصولات ماشینی و خارجی و گرایش بیشتر مردم به زندگی شهر نشینی دستگاه‌های گلیم بافی جمع‌آوری شدند و متاسفانه این هنر در حال فراموشی است.

جاجیم بافی

جاجیم بافی

منبع عکس: handicraftnews.ir

جاجیم بافی از دیگر صنایع دستی همدان است. جاجیم زیراندازی دورویه است که با نخ‌های رنگین و ظریف پشمی یا پنبه‌ای یا آمیزه‌ای از این دو بافته می‌شود. جاجیم‌ها پرز ندارند و معمولا عشایر از آن‌ها به‌عنوان روانداز کرسی، محافظ سرما و بسته‌بندی و جابه‌جایی اسباب و لوازم نیز استفاده می‌کنند. جاجیم بافی در بیشتر روستاهای ایران (استان‌های مازندارن، همدان، آذربایجان شرقی، اردبیل، کرمانشاه، کردستان، لرستان و فارس) رایج است و هر منطقه‌ای ترکیب رنگ و ظرافت نخ و نقوش مخصوص به خود را دارد. مواد اولیه جاجیم پشم است و طریقه بافت آن به گلیم شباهت دارد؛ با این تفاوت که جاجیم در چهار تخته بافته و سپس به‌هم متصل و دوخته می‌شود.

پوستین دوزی

پوستین دوزی

منبع عکس: خبرگزاری ایرنا

پوستین دوزی در گذشته از مهم‌ترین مشاغل رایج در شهر و روستاهای استان همدان بوده است. پوستین دوزان برای خلق این هنر، پوست گوسفند و بره را تمیز و بدون تراشیدن پشم آن با استفاده از مواد اولیه ساده همانند آردجو، زاج و مازوج، محصولاتی به‌شکل پوستین یا زیرانداز درست می‌کردند. در حال حاضر پوستین دوزی به‌دلیل گرانی بیش از حد پوست، رونق گذشته را ندارد و تنها عده معدودی از روستاییان به ساخت پوستین مشغول هستند. امید می‌رود که مسئولان با توجه به ارزش این هنر، پوستین دوزی را در استان همدان احیا کنند.

هنر پارچه و بافت

گیوه بافی

گیوه بافی

منبع عکس: eneshat.com

گیوه نوعی پاپوش است که در گذشته کاربرد زیادی داشت. بزرگترین مزیت گیوه، خنکی آن در فصل تابستان است. رویه گیوه با استفاده از نخ‌های پنبه‌ای و زیر آن از چرم درست می‌شود. حدود ۸۰ سال قبل گیوه بافی جهت استفاده شخصی در اکثر روستاهای استان به‌صورت ابتدایی وجود داشت؛ ولی تولید گیوه در سال‌های اخیر در استان همدان کم شده است و تنها زنان در چند روستا مشغول به این حرفه هستند. برای خرید گیوه سنتی همدانی می‌توانید به روستاهای دهفول، کفراش، فهرومند و آرتیمان بروید؛ روستاهایی که تولیدکنندگان اصلی گیوه در همدان هستند. جالب است بدانید که گیوه بافی سومین منبع درآمد اهالی (پس از دامداری و کشاورزی) است و تقریبا تمام زنان و دختران در این روستا با گیوه بافی آشنایی دارند.

نساجی سنتی

نساجی سنتی همدان

عکاس: نامشخص

در بسیاری از مناطق روستایی و برخی نقاط شهری استان همدان کماکان انواع پارچه‌ها و برخی زیراندازها مانند جاجیم، جاجیمچه، روتختی، رومیزی، روسری، لباس‌های محلی، ملحفه و شمد به‌صورت دستی بافته می‌شوند. هنرمندان این صنعت برای تولید پارچه دستباف از دستگاه‌های ساده بافندگی مانند دستگاه‌های «دو وردی» و «چهاروردی» استفاده می‌کنند. آن‌ها به‌طور معمول محصولات خود را با نخ پشمی برای پود و با نخ پنبه‌ای برای تار می‌بافند.

سوزن دوزی سنتی

سوزن دوزی سنتی

منبع عکس: intoday.ir

ساقه دوزی، پته دوزی، برداری دوزی، پیله دوزی، آینه دوزی، سرمه دوزی، سکه دوزی و چشمه دوزی از جمله سوزن دوزی‌های سنتی هستند که روی پارچه‌های ساده، ترمه و مخمل دوخته می‌شوند. هنرمندان این رشته برای خلق آثار سوزن دوزی سنتی از نخ‌های ابریشمی رنگی استفاده می‌کنند. شما می‌توانید محصولات سوزن دوزی سنتی را در شهرهای همدان و ملایر پیدا کنید.

هنر نقاشی

تذهیب

منابع عکس‌ها: kgg.ir، نامشخص، خبرگزاری برنا، خبرزگاری ایرنا (عکاس: سید محمد اکبر موسوی)

تذهیب از واژه «ذهب» به معنی طلا مشتق شده است. تذهیب در گذشته به حکاکی کردن نقوش منظم هندسی و گیاهی با آب زر و خطوط مشکی گفته می‌شد. در گذشته به‌ندرت رنگ دیگری در این هنر به کار می‌رفت و در صورت به کار رفتن رنگ‌های دیگری چون شنگرف، لاجورد، سفید آب و زنگار به محصول به دست آمده ترصیع یا مرصع گفته می‌شد. امروزه به هر دو محصول تذهیب گفته می‌شود.

تذهیب در واقع نوعی نقاشی است که برای تزیین متون قرآنی، شعر، تابلوهای خوشنویسی و غیره به کار می‌رود. طرح‌های سنتی، اسلیمی و ختایی از جمله طرح‌های تذهیب هستند؛ نقوشی که روی کاغذهای رنگی ، طلایی و نقره‌ای ایجاد می‌شوند.

مینیاتور

مینیاتور همدان

عکاس: نامشخص

در همدان مینیاتور روی صفحه کاغذ، ظروف سفالی، گلدان‌ها و کتیبه‌ها با جلوه‌گری فراوان در جلوی چشمان شما ظاهر می‌شود

نگارگری و مینیاتور، نقاشی‌های زیبا و تصاویر ظریف و دقیقی هستند که در گذشته‌های دور برای به تصویر کشیدن مطالب کتاب‌های مختلف به‌خصوص با موضوعات ادبی، حماسی و داستانی استفاده می‌شدند. هنرمندان تذهیب کار نیز به طراحی حاشیه‌های زیبا با نقوش سنتی می‌پرداختند و متن کتاب‌ها نیز توسط هنرمندان خوشنویس خطاطی می‌شد. هنر مینیاتور که پیشینه آن به دوران قبل از ظهور اسلام برمی‌گردد در شهرهای اصفهان، شیراز، تبریز، همدان، قزوین و هرات از رونق بسیاری برخوردار است. برای نگارگری معمولا از چوب، عاج، فیبر و استخوان استفاده می‌شود.

برای اطلاعات بیشتر از صنایع دستی اصفهان، این مقاله را بخوانید.

نقاشی مینیاتور از دوره قبل از اسلام تاکنون در ایران انجام می‌شود. در همدان این هنر روی صفحه کاغذ، ظروف سفالی، گلدان‌ها و کتیبه‌ها با جلوه‌گری فراوان در جلوی چشمان شما ظاهر می‌شود.

نقاشی روی سفال و سرامیک

نقاشی روی سفال و سرامیک

عکاس: نامشخص

نقاشی روی بدنه لعابی، نقاشی زیر لعابی، نقاشی‌های رنگ و روغن و نقاشی آب طلا از جمله روش‌هایی هستند که به‌وسیله آن‌ها نقوش سنتی و مدرن روی سطوح سفالی و سرامیک طراحی می‌شوند. نقاشی روی سفال و سرامیک در شهرهای لالجین و همدان رایج است.

سنگ تراشی

سنگ نبشته گنج نامه

سنگ نبشته گنج نامه. منبع عکس: ویکی پدیا

سنگ تراشی یکی از قدیمی‌ترین هنرهای ایرانیان است و استان همدان با وجود معادن سنگ‌های مختلف از جمله گرانیت، کوارتز، فلدسپا، میکا و غیره به‌عنوان یکی از مراکز مهم استخراج سنگ و هنر سنگ تراشی شناخته می‌شود. در حال حاضر تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی یکی از صنایع دستی مطرح استان همدان است و از گذشته تا به امروز، هنرمندان بسیاری در این استان به این حرفه مشغول هستند.

آثار تاریخی به‌جای مانده از گذشته مانند شیر سنگی، گنج نامه و غیره به‌خوبی پیشینه هنر سنگ تراشی در استان همدان را به ما نشان می‌دهند. در استان همدان کارگاه‌های سنگ مختلفی به چشم می‌خورند که مشغول ساخت انواع تندیس‌های سنگی، تراش و مات کاری روی سنگ، حکاکی روی سنگ و حجاری هستند. 

حجاری

حجاری

منبع عکس:  intoday.ir

سنگ تراش یک محصول خام را تولید می‌کند و آن را به دست حجار (نقار) می‌دهد تا هنر او را تکمیل کند. حجار نوعی قلمزنی روی سنگ انجام می‌دهد و آثار ارزشمندی را برای مساجد، آرامگاه افراد سرشناس و دیوارهای ساختمان‌های مهم می‌سازد؛ آثاری که دیوارهای کاخ‌های هخامنشیان در تخت جمشید و شوش را مزین کرده‌اند. حجاری در کتیبه‌های سنگی بسیار ظریف دیده می‌شود و از دیگر نام‌های آن می‌توان به قلمزنی، حجاری ظریفه یا منبت کاری روی سنگ اشاره کرد.

شیشه گری سنتی

شیشه گری سنتی

منبع عکس: vocheri.com

تولید و تهیه مصنوعات شیشه‌ای در سال‌های اخیر بیشتر جنبه شهری پیدا کرده است و در حال حاضر کارگاه‌های شیشه‌گری بسیاری در مناطق شهری دیده می‌شوند؛ با این حال، کماکان در بیشتر مناطق روستایی استان همدان، ساخت فرآورده‌های شیشه‌ای ساده رایج است. شیشه دست‌ساز یکی از اصیل‌ترین و ارزنده‌ترین صنایع دستی است که از دیرباز در ایران تولید می‌شده است. ظروف و اشیای شیشه‌ای باستانی کشف شده در ایران نشان از این دارند که این صنعت از قبل از میلاد مسیح در کشور ما وجود داشته است.

آبگینه

منابع عکس‌ها: خبرگزاری ایرنا (عکس اول و دوم)، top-travel.ir، نامشخص

اگر به موزه آیگینه پایتخت رفته باشید، حتما آثار باستانی کشف شده در همدان را دیده‌اید؛ محصولاتی که قدمت آن‌ها به هزاران سال قبل برمی‌گردد. آبگینه در واقع همان شیشه‌گری به‌صورت سنتی است. در این روش، ظروف شیشه‌ای با دمیدن هوا به دورن مواد مذاب شیشه به‌صورت بی‌رنگ و الوان تولید می‌شوند.

استادان صنایع دستی قلمزن و آثار معاصر

۳ بازديد

استادان صنایع دستی  قلمزن و آثار معاصر

     قلمزنی معاصر ایران امروزه بیشتر در شهرهای اصفهان تهران و شیراز انجام می‌شود. جنس ظروف و لوحه‌های قلمزنی شده بیشتر از مس و برنج می‌باشد . نقوش مورد استفاده نیز معمولا از نقوش دوره‌های ممتاز و برجسته قلمزنی در تاریخ ایران است.

    البته در بین هنرمندان معاصر این رشته کارهای جدیدی با الهام از این دوران‌ها انجام شده است که مشاهده و مطالعه این آثار در گنجینه‌های کشور و به ویژه گنجینه صنایع دستی معاصر ایران سازمان میراث فرهنگی، تماشاگه تاریخ در تهران به هنرجویان توصیه می‌شود

      از اساتید معروف و معاصر هنر قلمزنی آقایان : مرحوم دهنوی، علاقه مندان، ظریف، هاکوپیان، نامجو، فیناستیان و … می‌باشند. در این بخش شما را با زندگی سه تن از این عزیزان آشنا می‌کنیم.

زنده یاد استاد مرحوم محمود دهنوی متولد ۱۳۰۵- اصفهان یکی از استادان صنایع دستی

      استاد ۸ ساله بود که در کارگاه‌های قلمزنی به آموختن و کار در این رشته مشغول شد. ذوق، اشتیاق و استعداد سرشار او باعث شد که به زودی مستقل شود و به اداره کارگاه‌های قلمزنی بپردازد. طراحی را از مکتب مرحوم استاد حاج منصور الملک فرا گرفت و به توصیه ایشان، سالها نقوش بناهای تاریخی اصفهان را مورد مطالعه قرار داد. در ادامه این بررسی‌ها تحقیق درباره طرحها و نقوش ادوار تاریخی ایران، (هخامنشیان، اشکاتیان، ساسانیان و سلجوقبان) را شروع کرد. او بر این اعتقاد بود که قلمزن باید ابتدا از گذشتگان پیروی کرده و بعد از بهره‌گیری و آشنایی کامل با آثار و سبک‌های گذشته، نوآوری کند. او هنرمندی بود که توانست قلمزنی  و زرگری دوران هخامنشی و ساسانی را که ناشناخته مانده بود با همانندسازی آثار آن دوره، کشف و احیا کند.

     سی تا چهل قطعه از این آثار و همچنین آثاری به شیوه دوره سلجوقی که تلفیقی از برنج و نقره می‌باشد در موزه هنرهای ملی ایران نگهداری می‌شود. ضمن خلق این آثار، استاد با الهام از دورانهای تاریخی هنر ایران، آثار بدیعی در رشته قلمزنی خلق کرده است

      استاد محمود دهنوی در سال ۱۳۳۴ به استخدام اداره کل هنرهای زبیا در آمد و بیش از ۲۶ ساله کارگاه قلمزنی این اداره را با هدف توسعه تعلیم و احیای این رشته اداره نمود و پس از دوران بازنشستگی چند سالی در دانشگاه هنر و دانشکده هنر دانشگاه الزهرا به تدریس هنر قلمزنی و طراحی سنتی پرداخت. نمایشگاه‌های متعددی از آثار استاد در داخل و خارج از کشور برگزار شده است. استاد محمود دهنوی بعد از ساخت ضریح حضرت رضا (ع) در سال ۱۳۸۰ وفات یافتند

استاد مرحوم محمود دهنوی از استادان صنایع دستی
استاد مرحوم محمود دهنوی از استادان صنایع دستی
اثر محمود دهنوی از استادان صنایع دستی

استاد احمد فیناستیان، متولد ۱۳۱۶- اصفهان یکی از استادان صنایع دستی

     در اصفهان از ۹ سالگی نزد استاد محمود فرشی زاده قلمزنی صنایع دستی اصفهان را آغاز کرد و پس از ۱۰ سال تجریه‌اندوزی به تهران آمد و مدت پانزده سال نیز زیر نظر استاد دهنوی، فراگیری قلمزنی را ادامه داد. ایشان از سال ۱۳۴۵ به استخدام وزارت فرهنگ و هنر (میراث فرهنگی کنونی) در آمد و اکنون مدیریت کارگاه قلمزنی میراث فرهنگی را به عهده دارد. همچنین در دانشگاه سوره و دانشکده میراث فرهنگی و گردشگری، مشغول به تدریس است. آثار استاد فیناستیان در موزه چهل ستون اصفهان، موزه هنرهای ملی ایران و میراث فرهنگی نگهداری می شود.

استاد احمد فیناستیان از استادان صنایع دستی
استاد فیناستیان از استادان صنایع دستی

استاد محمدرضا پوشیده نامجو متولد ۱۳۲۲- رشت یکی از استادان صنایع دستی

       از ۱۰ سالگی فراگیری قلمزنی را نزد استاد علاقه مندان شروع کرد. سپس تحت نظارت استاد دهنوی آن را ادامه داد. ۱۵ ساله بود که قلمزنی را به طور مستقل آغاز کرد. در سال ۱۳۴۷ به استخدام وزارت فرهنگ و هنر – میراث فرهنگی کنونی- درآمد و تاکنون در این سمت مشغول به کار است. او آثاری را با تلفیق روش و نقوش دوران ساسانی، صفوی و سلجوقی خلق کرده است. این آثار زبیا و نفیس در موزه بهارستان و میراث فرهنگی نگهداری می‌شود. از ابتکارات استاد نامجو در هنر قلمزنی روش به کارگیری و استفاده از قلم‌ها، در اجرای نقوش خط و خوشنویسی است.

      استاد از سال ۱۳۶۴ در دانشگاه هنر و دانشکده هنر دانشگاه الزهرا مشغول تدریس بوده و در تعداد زیادی نمایشگاه نیز شرکت داشته است. ایشان در سال ۱۳۷۸ با حضور در بخش هنرهای قرآنی در نمایشگاه بین المللی قرآن، لقب   خادم قرآن  را به خود اختصاص دادند.

صنایع دستی گیلان

۴ بازديد

درباره صنایع دستی گیلان بیشتر بدانید:

حصیر بافی

حصیر بافی

عکاس: نامشخص

حصیر بافی یکی از صنایع دستی رایج در استان گیلان است و در اکثر شهرهای این استان به‌خصوص در مناطق بندرانزلی، خمام، جفرود، غازیان، گلشن و روستاهای اطراف آن‌ها دیده می‌شود. ماده اولیه این هنر زیبا لی یا سوف است؛ گیاهی که به‌صورت خودرو اطراف مرداب‌ها یا آبگیرهای کوچک رشد می‌کند و بافتن آن در فصول غیر کشاورزی جایگزین مناسبی برای کشاورزان و زمین‌داران روستایی به شمار می‌آید. از محصولات حصیربافی می‌توان به انواع سبد میوه و نان، زیرانداز، آبکش، زیرداغی، سفره حصیری، کلاه حصیری، بادبزن حصیری، زنبیل، گهواره بچه حصیری و غیره اشاره کرد؛ محصولاتی که بیشتر به دست زنان این خطه بافته می‌شوند.

بامبو بافی

بامبو بافی

عکاس: نامشخص

بامبو بافی یکی از صنایع دستی قدیمی در استان گیلان است که قدمت آن با کشت چای در این منطقه برابری می‌کند. بامبو یا نی خیزران مانند سوف، بیشتر در اطراف آبگیرها و تالاب‌ها می‌روید و مرکز اصلی تولید آن در لاهیجان و به‌خصوص روستای لیالستان است. بامبو از سوف منعطف‌تر است و به همین دلیل می‌توان محصولات متنوع‌تر و ظریف‌تری با آن تولید کرد.

مروار بافی

ماده اولیه مروار بافی نوعی چوب ترکه است که از خارج از گیلان تهیه می‌شود

مروار بافی یکی از صنایع دستی جدید استان گیلان است که به‌تازگی در شهرهای این استان رایج شده است. ماده اولیه مروار بافی نوعی چوب ترکه است که از خارج از گیلان (از تهران به‌خصوص منطقه سولقان و از ملایر) تهیه می‌شود. مروار بافی از نظر کاربرد و ظاهر محصولات شباهت زیادی به بامبو بافی دارد؛ اما محصولات مروار بافی انعطاف کمتری دارند و مقاوم‌تر هستند. وجه تسمیه مروار از نام گونه‌ای از درختان بید است. بید مروار دارای ساقه‌های متعدد و بسیار نرم، حالت‌پذیر و با‌دوام است. 

منابع عکس‌ها: نامشخص، ایران هتل آنلاین، خبرگزاری فارس، radio.ir

شهرستان آستانه اشرفیه به‌ویژه روستای تازه آباد گورکا قطب اصلی مروار بافی در استان گیلان هستند؛ البته محصولات این هنر زیبا را می‌توان در دیگر بخش‌های استان مانند بندر کیاشهر، صومعه سرا و صیغلان نیز پیدا کرد. انواع سبد میوه، ساک پیک نیک، جا نانی، جا لیوانی و غیره از جمله محصولات مروار بافی در استان گیلان هستند.

عروسک بافی

عروسک بافی یکی دیگر از صنایع دستی استان گیلان است که بیشتر در فومن و به‌خصوص در شهر ماسوله دیده می‌شود. این عروسک‌ها با کاموا، قلاب بافی می‌شوند و در واقع نسخه‌های کوچکی از مردان و زنان گیلکی با پوشش سنتی هستند.

عکاس سه عکس اول: اوریا محمودی. عکاس عکس چهارم: نامشخص

بافتنی و قلاب بافی

شال‌ها و روسری‌های بزرگ بافتنی و قلاب بافی، پوشش سنتی گیلانی‌ها هستند و به‌عنوان یکی از سوغاتی‌های محبوب و پرطرفدار استان گیلان شناخته می‌شوند. شال بافی از صنایع دستی گیلان و به‌خصوص تالش و گالش به شمار می‌آید و ماده اولیه آن پشم دام است. شال‌های گیلانی توسط دستگاه شال بافی با دار افقی بافته می‌شوند.

شال بافی

عکاس: نامشخص

در تار و پود شال‌ها به‌هیچ‌وجه از پنبه استفاده نمی‌شود. شال‌های گیلانی در برابر سرما و رطوبت نفوذناپذیر هستند و به همین دلیل اهالی مناطق کوهستانی، مناطق مرتفع و ییلاقی از آن‌ها استفاده بیشتری می‌کنند. شال بافی در دیگر استان‌های کشور از جمله کردستان نیز رایج است. بهترین و باکیفیت‌ترین شال‌های ایران را می‌توان در کوبلان در شهرستان میانه در آذربایجان شرقی تهیه کرد.

قلاب بافی

عکاس: نامشخص

طرح‌ها و نقش و نگارهای آثار قلاب بافی در استان گیلان معمولا زاده تخیل بافندگان آن‌ها است؛ طرح‌هایی که نسل به نسل منتقل شده‌اند و از میان محبوب‌ترین آن‌ها می‌توان به موتیف‌های قدیمی، بته جقه، پیزلی و دایره اشاره کرد. قلاب بافی رشتی به سه گروه تقسیم می‌شود:

  • قلاب بافی پارچه با نخ ابریشمی رنگی: در این روش قلاب بافی پس از ترسیم الگو انجام می‌شود.
  • قلاب بافی با روش تکه دوزی: در این روش، پس از رسم الگوهای بافت ماهوت توسط هنرمند، یک بخش خاص جدا و با قطعه‌ای از رنگ دیگری جایگزین می‌شود. سپس هنرمند به ادامه قلاب بافی می‌پردازد.
  • قلاب بافی ترکیب شده با روش معرق: این روش پیچیده‌ترین روش قلاب بافی رشتی است. در این روش، هنرمند تکه‌های ماهوت رنگی را روی پارچه اصلی قرار می‌دهد و لبه‌های آن‌ها را با قلاب بافی به‌هم متصل می‌کند. از جمله محصولات این هنر زیبا می‌توان به رومیزی، پارچه، ملافه تختخواب، کوسن، زیر جلدی، کیف، چمدان و پوشش کف اشاره کرد.

دستبافته‌های پشمی

دستبافته‌های پشمی

عکاس: نامشخص

دامداری در برخی از مناطق استان گیلان رایج است و پشم مرغوب از جمله محصولات این مناطق به شمار می‌آید. مردم این استان پشم را با دستگاه‌های ریسندگی به نخ تبدیل می‌کنند و پس از رنگ کردن، آن‌ها را در بافت لباس‌های پشمی همچون جوراب، دستکش، شال گردن و بلوز به کار می‌گیرند. ماسوله، رشت و انزلی از مراکز تولید این دستبافته‌های پشمی به شمار می‌روند.

چاروق و چموش دوزی

چموش

منبع عکس: ایران هتل آنلاین

چموش‌ها معمولا به‌صورت ساده و بدون رنگ تولید و توسط رنگ‌های طبیعی مانند پوست انار رنگ می‌شوند

چموش، چاروق یا «چوموش» در زبان گیلکی، یک نوع پاپوش بدون پاشنه است که در استان گیلان به‌خصوص در ارتفاعات و مناطق کوهستانی (مناطقی که دامداری، شغل اصلی اهالی است) کاربرد زیادی دارد. این کفش خاص که هنر دست مردم گیلان است با پوست دباغی شده گاو درست می‌شود و یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن، عدم استفاده از چسب و میخ است؛ در واقع تولید این کفش تنها با هنر دوخت انجام می‌شود. پتک، سولف، دستگاه‌های برش، دوک چرمی، سوزن و قالب چوب از جمله ابزارهای ساخت چموش هستند.

چموش کفشی مخصوص است که در سرما پا را گرم و در گرما پا را خنک می‌کند. چموش شکاره یکی از انواع متداول چموش با نوک عقابی و برگشته است که بند و تسمه‌های بلند دارد و بند آن دور ساق پا بسته می‌شود. نوع دیگر چموش بدون تسمه و بند است. هنر چموش یا چاروق دوزی در فومن و به‌خصوص در ماسوله رایج است. این هنر زیبا در فهرست آثار  ملی ایران به ثبت رسیده است. چموش‌ها معمولا به‌صورت ساده و بدون رنگ تولید و توسط رنگ‌های طبیعی مانند پوست انار رنگ می‌شوند. چموش‌ها را در انتها با نخ‌های زرد، سبز و قرمز گلدوزی و تزیین می‌کنند.

منابع عکس‌ها: فردا نیوز،  ایلنا، kelasham.ir و خبرگزاری تسنیم

چموش‌های مردان گیلانی معمولا با چرم بوفالو و چموش‌های زنان با چرم بز ساخته می‌شوند. شما می‌توانید چموش‌ها را در رنگ‌های متنوعی مانند سبز، سفید، کرم استخوانی، قهوه‌ای و قرمز پیدا کنید. نقوش گل «آباتار»، گردن شتر و «ماجما قوراغ»، «گل بچه» یا «خزیلی» از جمله طرح‌هایی هستند که در تزیین چموش‌ها به کار گرفته می‌شوند. جالب است بدانید که چموش پای چپ و راست ندارد.

برای تهیه چرم مورد استفاده چموش ، پوست گاو و بز را در دباغخانه به نمک آغشته می‌کنند. سپس آن را در آهک می‌خوابانند. در ادامه پرز و موی چرم جدا می‌شود و آن را در آب انار ترش می‌پزند. چرم در ادامه به‌همراه آب انار در حوض ریخته می‌شود تا رنگ بگیرد. در این مرحله چرم را روی تخت می‌اندازند، لوله می‌کنند و سپس در آب فرو می‌برند. چرم‌ها در کنار هم آویزان می‌شوند تا هوا بخورند و خشک شوند. در ادامه پوشت دوباره صاف و در آب انداخته می‌شود. سپس آن را روی تخت پهن می‌کنند و به آن ضربه می‌زنند. در انتها محصول به عمل آمده به چرم فروشان و کفاشان تحویل داده می‌شود.

چادرشب بافی

چادرشب بافی

عکاس: نامشخص

چادرشب، پارچه‌ای رنگارنگ و معمولا با طرح چهارخانه یا یک‌رنگ است که با دستگاه مخصوص چادرشب بافی (پاچال) به‌شکل مربعی در ابعاد دو متر در دو متر یا در عرض ۲۰ تا ۳۵ سانتی‌متر  و طول دو تا ۲٫۵ متر بافته می‌شود. الیاف استفاده شده در این پارچه مخصوص معمولا ابریشم، پشم یا پنبه است؛ البه امروزه از نخ مصنوعی نیز استفاده می‌کنند. مردم استان گیلان به‌خصوص بانوان این منطقه از چادر شب به‌عنوان کمرپیچ برای جلوگیری از نفوظ رطوبت به بدن در زمان کار در شالیزار استفاده می‌کنند. اهالی گیلان در گذشته چادر شب را برای روجهازی به نوعروسان نیز هدیه می‌دادند. چادرشب بافی در شرق گیلان به‌خصوص در رودسر و روستای قاسم آباد چابکسر رایج است. 

رنگ اصلى زمینه چادر شب‌ها معمولا قرمز است؛ البته رنگ بنفش و سبز نیز به مقدار بسیار کم در منطقه قاسم آباد دیده می‌شود. طرح‌هاى کار شده روى چادر شب هندسى هستند و رنگ‌هاى سفید، سبز، نارنجى، زرد، صورتى، آبى و قرمز در ترکیب‌هاى هماهنگ در آن استفاده می‌شوند.

منبع عکس: ایران هتل آنلاین، نامشخص gilishop.ir، خبرگزاری ایرنا (عکاس: مجتبی محمدی)، خبرگزاری ایرنا، خبرگزاری تسنیم (عکاس: امید رجب پور)،  golchehcarpet.com و gilishop.ir

هنر چادرشب بافی یا لاون علاوه بر استان گیلان در دیگر شهرهای ایران مانند یزد، هرمزگان و خراسان شمالی نیز وجود دارد و در حال حاضر روستای روئین در اسفراین (خراسان شمالی) یکی از مراکز اصلی بافت چادر شب در ایران است. چادرشب‌ها در مناطق مختلف ایران از نظر طرح و رنگ مشابه هم هستند؛ اما چادرشب‌های روستای قاسم آباد گیلان به‌دلیل طرح و رنگ خاص از ارزش هنری بیشتری برخوردار هستند. جالب است بدانید که روستای قاسم آباد به‌عنوان روستای ملی چادر شب بافی شناخته می‌شود.

تاریخچه هنر چادرشب بافی

منبع عکس: golchehcarpet.com

چادر شب شباهتی به چادر ندارد؛ اما چرا به این نام مشهور شده است؟ طبق پژوهشگران، این هنر دستی حداقل ۶۰۰ سال در ایران قدمت دارد و چون شب‌ها به‌عنوان روانداز استفاده قرار می‌گرفته به این نام معروف شده است.

گلیم بافی

گلیم بافی

عکاس: نامشخص

برای خرید صنایع دستی و پیدا کردن مرغوب‌ترین گلیم‌های ایرانی بهتر است به مناطق مرتفع استان مثل آستارا و تالش بروید

گلیم بافی از جمله هنرهایی است که در بیشتر شهرهای ایران با طرح‌های متفاوت و الیاف گوناگون دیده می‌شود. گلیم در استان گیلان به‌عنوان زیرانداز کاربرد دارد و معمولا توسط زنان بافته می‌شود؛ البته گلیم در گذشته به‌عنوان روانداز برای حیوانات باربر، پوشاندن دیوار و فرش نیز استفاده می‌شد. گلیم از نخ‌های پشمی و پنبه‌ای بافته می‌شود و رنگ‌های استفاده شده در آن کاملا طبیعی هستند. گلیم‌های گیلانی گاهی برای جلوه بیشتر و کهنه شدن رنگ، با چای و پوست گردو شسته می‌شوند. برای پیدا کردن مرغوب‌ترین گلیم‌های ایرانی بهتر است به مناطق مرتفع استان مثل آستارا و تالش سر بزنید.

جاجیم بافی نیز از صنایع دستی استان گیلان است که مانند گلیم از پشم بافته می‌شود و تنها تفاوت آن با گلیم در نوع بافت است. جاجیم یک نوع زیرانداز دورویه بدون پرز با پارچه کمی نازک‌تر و نخ‌های رنگی‌تر به نسبت گلیم است.

رشتی دوزی

رشتی دوزی

عکاس: نامشخص

رشتی دوزی، رشته دوزی یا گلبند دوزی از هنرهای دستی خاص استان گیلان است که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. هنرمندان برای تولید آثار رشتی دوزی روی پارچه‌هایی ضخیم از جنس ماهوت، با استفاده از نخ‌های ابریشمی رنگی و قلاب، طرح‌های بسیار زیبایی خلق می‌کنند. رشتی دوزی با سه روش مختلف (ساده دوزی، ضخیم دوزی و تکه دوزی (معرق دوزی) توسط وسیله‌ای به نام قلاب دوخته می‌شود و از رایج‌ترین طرح‌های آن می‌توان به طرح‌های گل، بته جغه شاخ گوزنی، گل و مرغ و غیره اشاره کرد. رشتی دوزی بیشتر در انواع لباس مثل لاسیاره (شلوار پهلوان‌ها)، بازوبند، کوسن، رومیزی و غیره دیده می‌شود.

منابع عکس‌ها: ایران هتل آنلاین، باشگاه خبرنگاران جوان، diyarmirza.ir، پایگاه خبری گیل سداد، عکس پنجم و ششم: boomiro.com و kajdook.com، خبرگزاری صدا و سیما

قدمت هنر رشتی دوزی به سال‌های دور بازمی‌گردد و قدیمی‌ترین نمونه باقی‌مانده از آن، اثر استاد حسین رشتی با قدمتی از قرن سیزدهم است؛ اثری که هم‌اکنون در موزه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. پژوهشگران و محققان با توجه به آثار کشف شده قلاب دوزی شده در لولمان گیلان بر این باور هستند که قدمت رشتی دوزی به سده‌های ۳۲۰ تا ۵۵۰ قبل از میلاد (دوره هخامنشی) بازمی‌گردد. این هنر پس از اسلام نیز رونق فراوانی داشت و در دوره حکومت شاه عباس صفوی در کنار ابریشم از اقلام صادراتی مرغوب به شمار می‌آمد. رشتی دوزی در زمان حکومت افشاریان و زندیان نیز از محبوبیت بالایی برخوردار بود و در نهایت در اواخر دوره قاجار به‌تدریج تبدیل به کالایی شد که همه اقشار جامعه می‌توانستند از آن استفاده کنند.

نمد مالی

نمد مالی

منبع عکس: خبرگزاری ایرنا

نمد مالی یکی از صنایع دستی اصیل ایرانی است که در بیشتر روستاها و آبادی‌های حاشیه دریای کاسپین دیده می‌شود. نمد از پشم تولید می‌شود؛ پشمی که از الیاف بلندی تشکیل شده است. نمد مالی از قدمتی طولانی در استان گیلان برخوردار است و هنرمندان گیلانی برای بالا بردن کیفیت نمدهای خود از مخلوط صابون و زرده تخم‌مرغ استفاده می‌کنند. نمد مالی نیاز به دستگاه خاصی ندارد و محصولات آن در گذشته معمولا به‌عنوان کلاه، لباس و زیرانداز مورد استفاده قرار می‌گرفتند. در حال حاضر محصولات نمد مالی کاربرد سابق را ندارند و جنبه تزیینی پیدا کرده‌اند.

سفالگری

سفالگری

منبع عکس: ایران هتل آنلاین

هنر سفالگری با قدمتی از هزاران سال قبل در هر گوشه‌ای از ایران به چشم می‌خورد. سفال از قدیمی‌ترین ساخته‌های بشر است و مردم استان گیلان نیز از سال‌های دور به هنر سفالگری مشغول بودند؛ به‌طوری که بسیاری از آثار سفالی متعلق به عصر آهن در مارلیک و املش کشف شده‌اند. کلمه سفال طبق گویش محلی گیلانی به‌معنای خشتی است که آتش گرفته است.

با توجه به اکتشافات انجام شده در سایت باستان‌شناسی مارلیک، تالش و دیلمان مشخص شده است که انسان‌ها از هزاران سال قبل در این منطقه ساکن بوده‌اند و ابزار، ظروف لازم و همچنین مجسمه‌های خود را با سفال می‌ساختند. این آثار سفالی به رنگ‌های سیاه، قرمز و طوسی بوده‌اند. مردم گیلان به‌جای استفاده از رنگدانه‌های سیاه، مقدار اکسیژن را با گرم کردن ظروف موجود در کوره کاهش دادند. یکی از ویژگی‌های متمایز ظروف سفالی گیلان، رنگ مایل به سفال است که از غنی بودن عناصر آهن از زمین ناشی می‌شود.

منابع عکس‌ها: خبرگزاری صدا و سیما. عکاس: عباس عاشوری

گمج بیشتر شبیه به قابلمه کروی شکل است و معمولا آن را با رنگ سبز و آبی و لعاب تزیین می‌کنند

هنر سفالگری علاوه بر تولید انواع ظروف، گلدان و غیره در معماری خانه‌های گیلان نیز کاربرد دارد. در سفر به این استان سرسبز به خانه‌های روستا و سقف‌های شیروانی دقت کنید تا سفال سقف را ببینید؛ سفالی که مانع از نفوذ باران در فصل بارش می‌شود. مردم استان گیلان برای ساخت ظروف سفالی از خاک رس، یکی از خاک‌های مرغوب در این صنعت استفاده می‌کنند. شهرستان‌های رودسر، صومعه سرا، تالش، رشت، سیاهکل، لنگرود، شفت، آستارا و لاهیجان از جمله مهم‌ترین مراکز تولید سفال در گیلان هستند.

گمج یا دیگ آرام پز یکی از مشهورترین ظروف سفالی در استان گیلان است که معمولا برای طبخ غذاهای سنتی از آن استفاده می‌شود. گمج بیشتر شبیه به قابلمه کروی شکل است و معمولا آن را با رنگ سبز و آبی و لعاب تزیین می‌کنند. گمج یک درپوش به‌شکل مخروط دارد و ته آن محدب است.

گمج

گمج. منبع عکس: خبرگزاری ایسنا

کوزه آب سفالی (مناسب برای سرد و تصفیه کردن آب)، کوزه ماست سفالی (مناسب برای تهیه و تولید ماست چکیده)، کوزه دوشون سفالی (مناسب برای تهیه و تولید انواع کره و دوغ محلی)، تنور سفالی پخت نان (مناسب برای تهیه و طبخ نان در منزل)، تابه سفالی پخت نان، نیمکار یا نمکیار سفالی (مناسب برای سابیدن انواع مغزها و مواد غذایی) و تابه سفالی (مناسب برای طبخ غذا) از جمله محصولات سفالی پرطرفدار در گیلان هستند که سوغاتی‌های بی‌نظیری به شمار می‌آیند.

سفال‌های گیلانی در حال حاضر به دو دسته تقسیم می‌شوند. گروه ظروف سفالی که خود شامل سه طبقه ظروف نوشیدنی، ظروف سرو غذا و ظروف پخت و پز هستند و گروه سفال‌های تزیینی که مجسمه‌ها را شامل می‌شوند.

 

​آشنایی با صنایع دستی استان اردبیل

۴ بازديد

​آشنایی با صنایع دستی استان اردبیل | سوغات اردبیل
صنایع دستی دوست‌داشتنی و جذاب اردبیل توسط روستایی‌ها و عشایر این منطقه تولید می‌شود و بیشتر این محصول‌ها از مواد اولیه طبیعی تهیه و فروش آن‌ها چرخ اقتصاد این خانواده‌ها را می‌چرخاند. جالب است بدانید که بافته‌های داری و پشمی این صنایع دستی به کشور‌های دیگر صادر می‌شود و طرفداران زیادی دارد. اگر می‌خواهید با صنایع دستی اردبیل بیشتر آشنا شوید در ادامه این مطلب همراه ما باشید.

برای آشنایی بیشتر مقاله اردبیل کجاست؟ را مطالعه کنید.

عکس از گوگل

گلیم‌ بافی
گلیم‌بافی یکی از مهم‌ترین صنایع دستی شهر اردبیل است که شهرت جهانی دارد و نمونه‌های قدیمی‌ آن متعلق به دوره اشکانیان است. طرح و نقش‌های اصیلی که در این گلیم‌ به کار می رود نقش اژدها، گردونه مهر، خرچنگ و سماور سینی است و از این طرح‌ها بیشتر در نمین، مغان و روستاهای اطراف آن استفاده می‌کنند.

هنرمندان اردبیلی گلیم‌ها را در سه نوع ساده‌باف، برجسته و ورنی می‌بافند و اگر به آشنایی با جزئیات این محصول علاقه‌مند باشید باید بگوییم تارهای آن از نخ پنبه‌ای تاب‌دار و پود آن از پشم‌های الوان و ابریشم تهیه می‌شود.

عکس از گوگل

گلیم بافی
گلیم بافی یکی دیگر از صنایع دستی‌ استان اردبیل است که بین مردم خلخال و دیگر روستایی‌های این منطقه رواج دارد. نقش‌های گلیم دستباف سنتی ساده و گل‌دار است و هنرمندان گلیم باف از آن برای تهیه سجاده، روتختی، پادری، رویه کرسی، پشتی، مبل و کیف استفاده می‌کنند.

جاجیم معمولا ابعادی حدود ۹۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر مربع دارد و شما می‌توانید نمونه‌های زیبایی از آن را در بازار‌های سنتی اردبیل ببینید.

عکس از گوگل

قالی‌ بافی
قدمت قالی بافی به قرن شانزدهم برمی‌گردد. جالب است بدانید که یکی از نفیس‌ترین قالی‌های موجود در جهان از نظر طرح و بافت قالی اردبیل است. نقش‌های این قالی ساده، قرینه و یکپارچه است و تار و پود آن از ابریشم بافته می‌شود. در بافت این نوع قالی از گره‌های ترکی و طرح‌هایی مانند مشایخی، ترنج‌دار، هراتی، گلدانی و ظل‌السلطان استفاده می‌شود.

عکس از گوگل

پلاس‌ بافی
پلاس‌بافی از گذشته در منطقه‌های مختلف اردبیل و بیشتر در میان عشایر رونق داشته و از لحاظ ظاهری و روش بافت به گلیم شباهت زیادی دارد. برای تولید پلاس از نخ پنبه‌ای و پشم استفاده می‌شود و اگر به بازار‌های اردبیل بروید می‌توانید زیبایی این هنر را در وسیله‌هایی مثل زیرانداز، خورجین، سجاده و کیف ببینید.

یکی از مهم ترین منابع دز پلاس بافی شهر اردبیل است که یک شهر بی نظیر با طبیعت های بکر فراوانی است که پیشنهاد می کنیم در فصل تابستان حتما به این شهر دیدنی سفر کنید. همچنین می توانید برای اجاره سوئیت در اردبیل و یا اجاره خانه مبله از سایت اتاقک اقامتگاه خود را انتخاب و رزرو کنید.

عکس از گوگل

چنته‌ بافی
چنته‌بافی یکی از صنایع دستی قدیمی اردبیلی‌ها است که بافت و ابعادش به گلیم و جاجیم و مواد اولیه‌اش به قالی و ورنی شباهت زیادی دارد. چنته یا آینه‌دان نوعی کیف دسته‌دار سنتی است که برای تولید آن دو قطعه قالی مستطیل شکل را با ابعاد ۳۰ در ۴۰ سانتی‌متر روی هم قرار می‌دهند و با استفاده از دستگاه کرک‌‌چال آن را از سه طرف به هم می‌دوزند و طرف دیگر آن را باز می‌گذارند.

عکس از گوگل

اجاق‌ قراقی
اجاق‌ قراقی در زبان محلی به معنی نوعی حفاظ برای اجاق است. از این پارچه دست‌باف تمام پشمی برای مراقبت از فرش یا زیرانداز در برابر شعله‌های آتش اجاق استفاده می‌شود و تولید آن بین عشایر دشت مغان رواج دارد. اجاق قراقی از نظر روش بافت و شکل ظاهری به جاجیم شبیه است و برای بافتن آن از نقش‌های هندسی و تجربی استفاده می‌کنند.

عکس از گوگل

خورجین‌ بافی
خورجین کیسه‌ای بزرگ است که به‌ صورت دو‌طرفه بافته می‌شود و از آن برای قرار دادن پشت موتور سیکلت، دوچرخه و بعضی از چهارپایان استفاده می‌کنند. هنر خورجین‌بافی بین عشایر اردبیل به‌‌ ویژه عشایر شاهسون رونق خوبی دارد و برای تولید آن از جاجیم و یا پلاس استفاده می‌شود.

عرض این محصول پرکاربرد بین ۳۰ تا ۹۰ سانتی‌متر است و همان‌ طور که می‌توان حدس زد مواد اولیه‌ آن هم بومی است و آن را از پشم‌های رنگی، موی بز و نخ پنبه‌ای می‌بافند. خورجین‌های اردبیل بین روستایی‌ها از نظر کیفیت و زیبایی معروف است.

عکس از گوگل

مسند بافی
مسند نوعی گلیم کوچک تزئینی است که از نقش‌هایی مانند شکارگاه، گلدانی، سه‌پایه، قره‌باغی و ترنج بافته می‌شود. برای درست‌کردن رنگ مسندها از گیاهان استفاده می‌کنند. ساکنین نمین و خلخال در زمینه تولید مسند‌ نقش‌ برجسته معروف‌اند و این مسندها به کشور‌های اروپایی هم مانند آلمان صادر می‌شود.

عکس از گوگل

نمکدان‌ بافی
نمکدان بافته‌‌ای شبیه به کیسه است که برای حمل و نگهداری سنگ‌های ساییده شده و درشت نمک به کار می‌رود و تولید آن در میان عشایر اردبیل رایج است. بافت نمکدان شبیه به جاجیم و گلیم است و به شکل استوانه دوخته می‌شود. نقش‌هایی که در نمکدان‌بافی به کار می‌روند طرح‌هایی از گیاهان و حیوان‌ها است که از طبیعت الهام گرفته شده است. هنرمندان برای داخل نمکدان‌ پارچه‌ای از جنس متقال به‌عنوان آستر می‌دوزند تا نمک با پشم برخورد نداشته باشد.

عکس از گوگل

سفالگری
سفالگری یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی تولید شده توسط انسان‌ها است که قدمت آن به دوران اشکانیان و قبل از آن برمی‌گردد. سفالگران اردبیلی با استفاده از خاک رس، که میزان خالصی کم و چسبندگی‌ زیادی دارد، گل می‌سازند و با کمک دست‌های هنرمندشان این گل را به اشکالی مثل لیوان، کوزه، مجسمه و کاسه در می‌آورند.

سفال‌ها را بعد از شکل دادن در کوره‌ قرار می‌دهند و رنگ طبیعی آن‌ها از نخودی تا قرمز تغییر می‌کند. محصول نهایی از گل پخته شده‌ و بدون لعاب است و کاربرد‌های زیادی دارد.

عکس از گوگل

سراجی
سراجی یکی از صنایع دستی اردبیل است که به هنر ساخت زین اسب با چرم گفته می‌شود. این محصول‌های دست‌دوز و ظریف که از چرم دباغی‌شده تولید می‌شوند در کشور آذربایجان نیز طرفداران زیادی دارند. به کسی که بر پشت اسب زین می‌گذارد و یا هنرمندی که زین را می‌سازد سراج می‌گویند. این زین‌ها در کشور طرفداران خاص خود را دارد و وسیله‌ای تجملی به حساب می‌آید.

عکس از گوگل

خراطی
خراطی به هنری گفته می‌شود که در آن چوب را با استفاده از حرکت دورانی می‌تراشند و آن را با ایجاد خراشیدگی و فرورفتگی شکل می‌دهند. در خراطی هرچه چوب فشرده‌تر و محکم‌تر باشد محصول ظریف‌تر و بادوام‌تر است.

هنرمندان خراط اردبیلی با استفاده از چوب درخت‌های گردو، زبان گنجشک، نارون و توسکا وسایلی مثل عصا، وردنه، قلیان، مبلمان، میز، آباژور و صندلی را می‌سازند. اگر به داشتن این وسایل دست‌ساز علاقه دارید می‌توانید آن‌ها را از بازارهای شهر بخرید. 

مردم سرعین در استان اردبیل اصلی ترین طرفداران خراطی هستند. که پیشنهاد می کنیم حتما از این شهر دیدنی، بازدید فرمایید. همچنین می توانید از هرجای ایران از طریق سایت اتاقک اجاره سوئیت در سرعین را با خیالی راحت انجام دهید.

عکس از گوگل

ملیله کاری
ملیله‌کاری یکی از صنایع دستی اردبیل است و به هنر ساخت زیورآلات، ظرف‌ها و اشیاء زینتی با استفاده از فلز و مفتول‌هایی از جنس طلا، نقره و مس گفته می‌شود. آثار به‌جامانده از این هنر نشان می‌دهد قدمتی سه‌هزار ساله دارد و از قدیمی‌ترین روش‌های ساخت زیورآلات به شمار می‌رود.

جشن دیگان چیست؟

۴ بازديد

جشن دیگان چیست؟ (تاریخ و رسوم)

جشن دیگان چیست

در ایران باستان هر روز روز جشن و پایکوبی بوده است و آن‌ها دنبال بهانه برای این کار نمی‌گشتند. شاید به همین دلیل روزهای مختلفی از سال را جشن می‌گرفتند و در کنار هم گرد هم می‌آمدند. یکی از جشن های ایران باستان جشن دیگان است که به آن خرم روز هم می‌گویند. این جشن‌ها مانند جشن دیگان ریشه در تاریخ ایرانیان دارند و باید آن‌ها را به نحوی پاس بداریم. در ادامه با این مطلب همراه باشید.

تاریخچه جشن دیگان

در گذشته‌های دور و زمانی که تمدن بر ایران گسترش یافته بود، مردم یک روز از هر ماه را با نام آن ماه نامگذاری می‌کردند. برای مثال جشن‌هایی مانند تیرگان، مردادگان، فروردینگان از این نوع جشن‌ها بودند. اما ماه دی یک استثنا است، چون در این ماه 3 روز را به عنوان دیگان جشن می‌گرفتند.

جشن دیگان
جشن دیگان

برای ایجاد حس شور و شادی میان مردم و گسترش مهربانی و کنار هم بودن در گاهشمار زرتشتی روزهای هشتم (دوم دی سال خورشیدی)، پانزدهم (نهم دی سال خورشیدی) و بیست و سوم دی ماه (هفدهم دی سال خورشیدی) را دیگان نامگذاری می‌کردند. به ترتیب این روزها را دی به آذر، دی به مهر و دی به دین می‌گفتند.

برخی از معبران اولین روز ماه را به نام خور روز (روز تولد خورشید) یا خرم روز می‌دانستند، به همین دلیل بساط جشن دیگان را در همان اولین روز ماه دی که با نام خورماه هم شناخته می‌شود برپا می‌کردند، همچنین نام دی در آیین کهن به معنای آفریننده و صفت اهورامزدا (پروردگار آیین زرتشت) است به همین دلیل زرتشتیان در این روز به نیایش نیز می‌پرداختند.
در مقاله  معرفی جشن های ایرانیان به معرفی جشن ها و آداب و رسوم ایرانی پرداخته ایم.

رسوم جشن دیگان

بهتر است رسوم جشن دیگان را در دو بخش بررسی کنیم، اولی خرم روز که همان تولد خورشید و روز اول دی و اولین روز زمستان است و دیگری دی به آذر، دی به مهر و دی به دین.

خور روز

بعد از جشن یلدا که طولانی ترین شب سال است و تاریکی همه جا را در برمی‌گیرد، روز تولد خورشید و روز اول زمستان یعنی اول دی می‌آید. جایی که نور بر تاریکی، خیر بر شر، خوبی به بدی پیروز می‌شود و دوباره جان تازه‌ای می‌گیرند. برخی حتی این روز را اولین روز سال هم می‌دانند.

در این روز تمامی مردم ایران باستان دست از دروغ و کارهای زشت و ناپسند برمی‌داشتند و حتی حیوانی را برای غذا نمی‌کشتند. خرم روز یک تعطیلی بسیار خوب برای استراحت و در کنار مردم بودن، بوده است، به همین دلیل تمام مردم به صورت داوطلبانه دست به دست هم می‌دادند و با هم آن را برگزار می‌کردند. در این روز پادشاه با مردم دیدار می‌کرد و زرتشتیان به دعا و نیایش اهورا مزدا می‌پرداختند.

دی به آذر، دی به مهر و دی به دین

این 3 روز هم آدابی مانند خرم روز دارد و مردم در این 3 روز هم تعطیل بودند و به جشن و پایکوبی می‌پرداختند. غذاهایی مانند آش می‌خوردند تا از سرمای زمستان در امان بمانند. می‌گویند در این روزها و خرم روز مردم در کنار یک درخت سرو که نماد ایستادگی در مقابل سرماست، تجمع می‌کردند و قول می‌دادند تا سال بعد درخت سرو دیگری بکارند.

جشن‌های دیگری مانند میدیارم‌گاه و سیرسور نیز در دی ماه برگزار می2شده است که هر کدام داستان خود را دارند. برای مثال در جشن سیرسور به یاد جمشید بزرگ، پادشاه ایران زمین که دیوها او را کشتند، مردم گوشت را با سیر طبخ می‌کردند و می‌خوردند تا از دیوها در امان بمانند.

 
 

صنایع جاجیم بافی لرستان

۵ بازديد

یکی از سنت های به جا و زیبای ما ایرانی ها، این است که وقتی به مکانی سفر می کنیم، از آن جا ره توشه و سوغات آن مکان را برای نزدیکان و دوستانمان تهیه می کنیم. شاید این ره توشه ها، چندان ارزش مالی هم نداشته باشند، ولی بدون شک از لحاظ معنوی بسیار ارزشمند هستند و به نزدیک شدن دلهایمان به هم کمک خواهند کرد. اگر قصد سفر به خطه سرسبز و باصفای لرستان را دارید، پیشنهاد می کنیم تا این منطلب را مطالعه کنید. در ادامه به معرفی برخی از صنایع دستی و سوغات لرستان خواهیم پرداخت.

صنایع جاجیم بافی لرستان

هنر جاجیم بافی در این استان، از زنان دلیر و غیرتمند عشایر آن به ارث رسیده است. در واقع جاجیم بافی هنری زنانه در لرستان است که تمامی کارهای آن را از چیدن پشم گوسفندان تا بافت، زنان انجام می دهند. هنگامی که بهار زیبا فرا می رسد، یا هنگام برگ ریزان پائیز، زنان هنرمند عشایر نخ هایی را که از پشم گوسفندان تهیه کرده اند، به رنگ های شاد و زیبا رنگ آمیزی می کنند و توسط آن ها، جاجیم های مشهور و بسیار زیبای لرستانی را می بافند.

جاجیم های مشهور لرستان در طرح ها و نقش های مختلفی بافته می شوند که از آن ها می توان به نقش شونه، نقش شیروز، گلی و هچه و دنو موشی اشاره کرد. در گذشته از جاجیم های استفاده های کاربردی بسیاری می شد. اما امروزه از بیشتر این جاجیم ها، به عنوان عناصر تزئینی زیبا، در منازل مدرن و سنتی استفاده می شود.

کارگاه جاجیم بافی

گیوه لرستان

گیوه، یکی از مشهور ترین صنایع دستی و سوغات لرستان است که می توان در بازار اکثر شهرهای این استان آن را پیدا کرد. گیوه های لرستان، علاوه بر دوام بسیار بالایشان، وزن بسیار کمی دارند. در ساخت این پاپوش سنتی ایرانی، از نخ قالی، نخ ابریشم و برخی ضایعات چرم استفاده می شود. خرید صنایع دستی

گیوه لرستان

صنایع ورشو سازی لرستان

هرگاه نام شهر بروجرد را می شنویم، ناخود آگاه به یاد معروف ترین صنایع دستی این شهر، یعنی ورشو سازی می افتیم. صنعت ورشو سازی در شهر بروجرد، بیش از ۲ قرن قدمت دارد. ورشو در اصل فلزی سفید رنگ است که از ترکیب آلیاژ چند فلز دیگر همچون نیکل، روی و مس تولید می شود. یک صنعتگر ورشو، با استفاده از این فلز، ابزار آلات و ظروف بادوام و زیبایی همچون انواع سینی، قاشق و چنگال، سماور، قندان و … تهیه می کند. اگر سری به بازار شهر بروجرد بزنید، سماورهای ورشوی آن بیش از هر چیز دیگری به چشمتان خواهند آمد.

صنایع ورشو سازی

صنایع نمد مالی لرستان

حتما درباره کلاه نمدی چیزهایی شنیده اید. کلاهی که در گذشته بسیاری از مردم کشور آن را بر سر می گذاشتند. صنعت نمد مالی از گذشته هایی دور در استان لرستان رونق داشته است. کلاه های معروف نمدی (که هنوز هم برخی مردان لر آن را بر سر می گذارند)، لباس های نمدی و انواع و اقسام زیر اندازهای نمدی، از جمله محصولات نمدی هستند که می توانید آن ها از بازار های لرستان تهیه کنید.

صنایع نمد مالی

حصیر بافی در لرستان

در گذشته بیشتر مردم لرستان از حصیر به عنوان زیر انداز استفاده می کردند. اما امروزه می توان انواع و اقسام سبدهای حصیری و ظرف و ظروف تهیه شده از حصیر را در این استان تهیه کرد. به هر حال، صنعت حصیر بافی هم یکی از صنایع دستی و سوغات لرستان محسوب می شود.

گلیم بافی، قالی بافی و خراطی هم از دیگر صنایع دستی این استان هستند که رونق کمتری دارند.

حصیربافی لرستان

خوشمزه های استان لرستان

کلوچه معروف بروجردی

کلوچه های قندی بروجرد، یکی از خوشمزه ترین شیرینی ها و کلوچه هایی هستند که می توانید در غرب کشور امتحان کنید. در اکثر شیرینی فروشی های شهر خرم آباد می توانید این شیرینی ها را که از آرد گندم، مغز بادام و روغن حیوانی درست می شوند، تهیه کنید. اگر قصد خرید سوغاتی از خرم آباد را دارید، این کلوچه می توانند گزینه مناسب و مقرون به صرفه ای برای شما باشند.

کلوچه بروجردی

روغن حیوانی لرستان

ما از نسل روغن حیوانی هستیم! همه ما این جمله را بارها از بزرگانمان شنیده ایم. یکی از مکان هایی که می توانید از آن روغن حیوانی اصل و مرغوب تهیه کنید، شهرستان دلفان استان لرستان است. این روغن ها، از دام های عشایر منطقه و دست زنان عشایر تهیه می شوند و کیفیت بسیار بالایی دارند.

روغن حیوانی

شیرینی های لرستان

شیرینی های خوشمزه استان لرستان فقط به کلوچه بروجردی ختم نمی شود. شیرینی آردی هم یکی دیگر از خوشمزه های سنتی لرستان است که در اکثر کارگاه های شیرینی پزی استان تهیه می شوند. شیرینی کاک هم یکی دیگر از سوغاتی های خوشمزه ای است که علاوه بر کرمانشاه، می توان از استان لرستان نیز آن ها تهیه کرد.

انواع و اقسام حلواها و ارده را نیز می توانید از شیرینی پزی های استان تهیه کنید. در تهیه حلوای لرستان، از شیره طبیعی انگور استفاده می شود. ارده شیره، حلوا شکری، حلوا ارده و حلوا مغزی از جمله سوغاتی های مطرح لرستان به حساب می آیند. شیرینی سنتی برساق، نان ساج و سمنوی بروجرد هم شهرت زیادی در بین مردم این استان دارند.

شیرینی آردی

عسل طبیعی لرستان

اگر کمی خوش شانس باشید و عسل طبیعی لرستان گیرتان بیاید، تازه متوجه می شوید که طعم واقعی عسل چیست! زنبورداران بسیاری لرستان را به خاطر طبیعت بکر و منحصر به فردش برای پرورش زنبور و تولید عسل انتخاب می کنند.

عسل طبیعی لرستان

عسل کوهی لرستان علاوه بر طعم کم نظیرش، خواص دارویی بی شماری دارد. پیشنهاد می کنیم که در سفرتان به این استان، خرید عسل طبیعی آن را فراموش نکنید.

پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی

۴ بازديد

یک نکته جالب در مورد صنایع دستی این است که برای تولید صنایع دستی نیازی به فناوری های پیشرفته و یا دانش متخصصان فنی خارجی نیست، بلکه دانش تولید آن به صورت محلی و نسل به نسل منتقل می شود.

صنایع دستی سنتی ایران از ویژگی های بسیار خاص و منحصر به فردی برخوردار است که همین ویژگی ها منجر شده به عنوان یک صنعت پر رونق و سودآور در بازارهای داخلی و خارجی شناخته شود.

تنوع صنایع دستی ایران با توجه به متفاوت بودن آداب، سنت ها و سبک های زندگی در مناطق مختلف ایران، بسیار زیاد است. اما با این وجود اغلب آنها بسیار پرطرفدار هستند و از بازار فروش خوبی برخوردارند. ما در این مقاله پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران را مورد بررسی قرار خواهیم داد. همچنان با فروشگاه اینترنتی امیران تبلیغ  همراه باشید.

پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران کدام اند؟

  • صنایع دستی فلزی (فیروزه کوبی ، میناکاری ، قلم زنی ، ملیله کاری و …)

صنایع دستی فلزی دامنه وسیعی از هنرهای دستی ایران زمین را شامل می شود و  شامل تکنیک های متنوع و بسیار گسترده است. تکنیک فلزکاری و هنرهای وابسته از قدیم تا به امروز آثار ارزشمندی پدید آورده اند که بسیار چشمگیر بوده و زینت بخش هر محیطی می باشند.

تولید ظروف از فلزات گرانبها در دوران هخامنشیان و ساسانیان بسیار رواج داشته است. برای مثال یکی از معروف ترین ظروف فلزی دوره ساسانی «جام خسرو» است.

امروزه نیز قلم زنی، الماس تراش ، تذهیب، ملیله کاری، فیروزه کوبی ، مینا کاری و مس و پرداز تعدادی از پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران هستند که با استفاده از فلزاتی همچون مس و برنج و نقره ساخته می شوند.

  • صنایع دستی مینا کاری

میناکاری که یکی از پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران است به هنر استفاده از لعاب آبی برای نقاشی روی ظروف اشاره دارد. این هنر ایرانی را در در و پنجره اماکن مذهبی و قدیمی می توان دید. شهر اصفهان یکی از مراکز اصلی فعالیت هنرمندان میناکار است و تعداد زیادی کارگاه میناکاری در این شهر به چشم می خورد.

بشقاب ها و گلدان های طرح دار آبی اولین تصویری هستند که پس از شنیدن نام مینا کاری به ذهن خیلی ها می رسد. رنگ و آتش اساس کار میناکاری ظروف هستند. علاوه بر این برای پیاده سازی مینا کاری به روش های مختلف به ابزارهای دیگری مانند خودکار، چکش، ورق و … نیاز است. امروزه  نیز هنرمندان با استفاده از این ابزار و با خلاقیت و ذوق هنری خود طرح های جدید و خاصی را روی ظروف ایجاد می کنند. برای مثال صنایع دستی مس و پرداز تلفیقی از هنر میناکاری است که به سبک جدیدی بر روی ظروف مسی اجرا می شود.

مس نقاشی شده هنر نقاشی و میناکاری روی اشیاء و ظروف مسی است. گروهی این هنر را زیر مجموعه میناکاری  و مس و پرداز می دانند. برای خرید صنایع دستی میناکاری و مس و پرداز از فروشگاه اینترنتی امیران تبلیغ دیدن کنید. خرید صنایع دستی

  • صنایع دستی فیروزه کوبی

یکی از مهمترین، پرفروش ترین و پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران فیروزه کوبی است. فیروزه به دلیل رنگ آرامش بخشی که دارد در بین مردم بسیار محبوب است. علاوه بر این سنگ فیروزه به دلیل خواص و ویژگی های زیادی که دارد بسیار پرطرفدار و محبوب است.

البته فیروزه‌سازی به‌عنوان یکی از هنرهای جدیدتر در طبقه‌بندی صنایع دستی ایران به‌شمار می‌رود و علاوه بر هنرمندان ایرانی، هنرمندان روس نیز در این زمینه فعالیت داشته‌اند، اما ایرانیان با ابداع روش‌های جدید و خلاقانه از آنها پیشی گرفته‌اند.

نیشابور به دلیل داشتن معادن فراوان فیروزه یکی از تامین کنندگان مهم در ایران و خاورمیانه است. در واقع در هنر فیروزه کوبی استادان و هنرمندان به کمک لاک گردویی، قطعات کوچک فیروزه را در کنار یکدیگر روی ظرف می چسبانند.

قیمت آثار هنری فیروزه کوبی به خاطر ارزشمند بودن سنگ فیروزه اصل بسیار گران است. البته این قیمت علاوه بر درصد خلوص و کیفیت فیروزه بر مهارت صنعتگران این حوزه نیز بستگی دارد.

  • صنایع دستی چوبی

هنرهای چوبی با اختصاص جلوه های گوناگون و استفاده در آثار مختلف، یکی از محبوب ترین نمادهای صنایع دستی ایران در بعد جهانی هستند، به طوری که سهم بسزایی در صنعت صادرات کشور دارند. خاتم کاری یکی از صنایع دستی چوبی پرطرفدار است که در ادامه به معرفی آن می پردازیم.

  • صنایع دستی خاتم کاری

خاتم کاری یکی دیگر از شناخته شده ترین و البته زیباترین صنایع دستی سنتی ایران است. هنری که بیش از ۶۰۰ سال قدمت دارد و این روزها زیبایی کامل خود را در برابر دیدگان تماشاگران عرضه می کند. در این هنر سطح کار که عمدتاً چوبی است با مثلث های رنگی چوب، استخوان، عاج، صدف و فلز تزئین می شود. این هنر در نقاط مختلف ایران به ویژه اصفهان و شیراز در حال رونق است. برای تولید محصولات خاتم از مواد اولیه مختلفی استفاده می شود که عبارتند از:

  • انواع چوب مانند آبنوس، فوفل، راش، عناب، نارنج، افرا، تبریزی و شمشاد.
  • انواع استخوان و عاج مانند عاج، استخوان شتر، استخوان گاو و استخوان اسب.
  • انواع مفتول های فلزی مانند مفتول برنجی، سیم نقره ای و گاهی مفتول طلایی نخ صدفی.

این مواد را می توان با ابزارهایی مانند چکش، اره و تیغ، مته، انواع رنده و چسب های مخصوص با هم ترکیب کرد. صنایع دستی خاتم کاری در صورتی صادر می شوند که از کیفیت بالایی برخوردار باشند.

در یک محصول خاتم کاری با کیفیت برش های خاتم باید به گونه ای به اجسام چوبی چسبانده شود که سطح خاتم کاملاً صاف و بدون برآمدگی باشد. همچنین رنگ تمام چوب های مثلثی در خاتم باید کاملاً ثابت و یک دست باشد و تغییری در آن دیده نشود.

  • صنایع دستی ملیله کاری

ملیله سازی در اصفهان و زنجان از جمله محبوب ترین صنایع دستی خاص شناخته می شود که از رشته های نازک فلز مس با فرایند برجسته کاری یا مسطح توسط هنرهای تلفیقی در کارگاه صنایع دستی تولید میگردد.

تاریخچه ملیله کاری در ایران به دوران پیش از اسلام باز میگردد در ان دوران تنها قشر سلطنتی توان خرید ملیله کاری داشتند.

در حال حاضر ملیله سازی بر روی نقره و ظلا نیز امکان پذیر است اما در مقایسه قیمت صنایع دستی ملیله کاری اصفهان پایین ترین تعرفه را دارد.

در واقع هنر ملیله سازی زیر مجموعه  ار اثار زرگری در ایران شناخته می شود که در طبقه هنرهای فلزی قرار دارد.

هنر ملیله کاری در تولید ست های سازمانی صنایع دستی طرفداران بسیار زیادی دارد و به دلیل ترکیب نقره  عیار ۱۰۰با ترکیب فلز مس در فرایند ساخت ملیله کاری اصفهان یکی از هدایای سازمانی ماندگار شناخته می شود.

 پرطرفدار بودن هنر ملیله سازی اصفهان باعث گردید اموزش و راه اندازی کارگاه ملیله کاری در تهران با عنوان دست سازه های هنری و تبلیغاتی علاقه مندان بسیار زیادی را جذب نماید.

هنر ملیله سازی در صنعت زیور الات از دیگر معیارهای پرطرفداری این هنر محبوب است در سال های گذشته صنایع دستی ملیله کاری تنها با رنگ سفید یا اب نقره در مراحل ابکاری قرار میگرفت اما امروزه اب طلا با ترکیب اب نقره تلفیقی جذاب به صنعت زیو الات سازی داده است.

  • صنایع دستی قلمزنی روی الیاژ برنج

فلز برنج ترکیبی از دو آلیاژ مس و روی است فلز برنج اولین الیاژ شناخته شده توسط بشر است.

قابلیت چکش خواری بر روی فلز برنج در صنعت تولید صنایع دستی بسیار بالاست اما بر خلاف سایر هنر های منبت کاری یا معرق کاری بر روی الیاژ های غیر برنجی کاری بس دشوار که تنها توسط مشهورترین استادان هنر قلمزنی بر روی برنج در اصفهان تولید میگردد.

قیمت قلمزنی صادراتی بر روی برنج گران تر از هنر قلم بر روی ظروف مسی است و این وجه متمایز در تعرفه ساخت تا ظریف کاری بسیار متغیر است.

مشهورترین استادان قلمزنی روی برنج در ایران استاد امیر ساعی ، استاد احمد مصری پور ، استاد حسین علاقه مندان می توان نام برد.

  • صنایع دستی الماس تراش روی مس

حکاکی بر روی مس توسط ابزار الات صنعتی مانند انواع الماس های تراشکاری صنعتی مینیمال در ساخت قطعات کوچک صنعتی امروزه ورود پیدا کرده به ساخت صنایع دستی با نام الماس تراش ها که از جمله محبوب ترین هنر دستی در کشور ترکیه شناخته می شود.

بسیاری از اساتید صنایع دستی قلمزنی در اصفهان این سبک هنر را در دسته صنایع دستی قرار نداده و این عامل باعث شده همچنان مجوز تولید کارگاه صنایع هنری ارائه نگردد.

قیمت صنایع دستی الماس تراش بسیار بالاست و تنها با اختلاف ۱۰ درصدی با فیروزه کوبی روی مس رقابت قیمتی دارد.

گذشته از مباحث کارشناسی صنایع دستی الماس تراش ها با رنگ مس و مشکی از پرطرفدارترین دست سازه ها به ویژه در فروش و تولید ست های مدیریتی لوکس شناخته می شود.

the souvenirs of the Republic of Azerbaijan

۳ بازديد

Yes, this time we are going to the neighboring and beautiful country of Azerbaijan. The Republic of Azerbaijan is one of Iran's neighboring countries, which is of interest to many tourists, especially Iranian tourists. Common customs and culture between Iran and Azerbaijan have made Iranians in this country not face a new and foreign culture. These cultural commonalities can be seen in the souvenirs and handicrafts of Iran and Azerbaijan. Stay with us at Diba Art to   introduce you to the souvenirs of the Republic of Azerbaijan .

If you are planning a trip to Azerbaijan, the land of fire, it is better to familiarize yourself with some of the souvenirs and handicrafts of this country before your trip; Beautiful gifts with which you will make your friends and relatives happy and take home souvenirs that will bring back the memories of your trip to Azerbaijan.

Carpet
Just like Iran, Azerbaijan is also famous for the beautiful art of carpet weaving. Each region of this country has a special pattern and map for carpet weaving. These weaving patterns and techniques have been passed down from the past to the people of Azerbaijan today. In order to get to know the types of carpets of Azerbaijan and to see its diversity closely, we suggest that you visit the Baku Carpet Museum during your trip to Azerbaijan. If you want to buy authentic Azerbaijani carpets, visit Icheri Shahr. In this area, you can see carpets that are either spread on the streets and paths or are hanging from somewhere. You might think that carpet sellers don't care much about their expensive products because they trample them and let children play on them. There is a simple reason for this. The older the rug looks, the more valuable it is. Of course, you cannot buy old carpets from the streets or take them out of Azerbaijan, but you can take home small samples of carpets as souvenirs. Of course, keep in mind that because the carpet is a genuine art and is woven entirely by hand, it has a very high price.

kilim bag

Armudo, narrow-waisted glasses,
these beautiful narrow-waisted glasses are considered to be a kind of national cups of Azerbaijan, which are special for tea. Usually, all the tourists of Azerbaijan must buy one of these glasses when traveling to this country. Their price depends on their material and pattern. Crystal types are cheaper, but silver glasses are also produced. Some of these glasses are hand painted with colorful and beautiful designs. These samples are more expensive and of course they are very beautiful souvenirs that will certainly attract everyone's attention.

White cherry jam
In Azerbaijan, tea is usually served with jam; Jam, walnut, berry, strawberry and even pineapple. But the strangest jam you will see in this country is white cherry jam. This jam is one of the most popular products of this country for tourists. If you have bought a set of narrow-waisted glasses, be sure to buy a few jars of cherry jam to hold an Azerbaijani-style tea party. You can easily find this type of jam in all supermarkets and grocery stores. These jams are sold in factory packaging and inside strong cans, so you won't have any problems with transporting and taking them home.

Tablecloth with Bete Jaghe design,
Bete Jaghe is one of the national designs of Azerbaijan, which is widely used in the design of various products in this country. At first glance, this design looks like a drop of water, but it is actually a flame, which refers to the name of Azerbaijan, which means the land of fire. They use this design to decorate women's clothes, blankets, capes and table cloths. Tablecloths produced with this design usually have a thick fabric and are decorated and embroidered with golden color. In addition to beauty, these tablecloths are washable and very practical; A beautiful gift that will surprise your friends and acquaintances. Of course, the origin of this Iranian design has been compared to the sacred fire, pine, palm, almond, pear, and also to a leather bag, but in Iran, it is considered to be a symbol of cedar and bush.

Copper dishes of Azerbaijan

In Azerbaijan, especially in the old city of Baku, there are many shops selling antique products from which you can buy all kinds of copper dishes. These dishes include trays, plates, bowls and cups, some of which are decorated with the beautiful art of calligraphy. You can even find all kinds of samovar among these dishes. They still use samovar to prepare tea in many teahouses in Azerbaijan.

Shawls and bags with traditional designs
of Azerbaijan have been economically and commercially prosperous since past times due to being located on the Silk Road. Azerbaijan silk shawls with attractive colors and spectacular designs are very beautiful souvenirs. Bags decorated with symbols and traditional designs of Azerbaijan are another interesting gift that you can take from your trip to Azerbaijan for your friends and relatives. To decorate shawls and
traditional bags, they also use the Bete Jaqeh design.

iran handicrafts

Clay dishes.
All kinds of clay and ceramic dishes and objects are souvenirs and handicrafts that you can find in many cities and countries of the world. What makes these products different are the designs and patterns that adorn these beautiful dishes. You can buy all kinds of clay bowls, plates and pomegranates with beautiful and colorful patterns from souvenir shops. Pomegranate is one of the symbols of Azerbaijan, and if you are interested in this delicious and beautiful fruit, you can participate in the Azerbaijan Pomegranate Festival on November 2 and buy all kinds of products made with pomegranate of the highest quality.

Handicrafts of the Republic of Azerbaijan

Painting with crude oil Oil
is the most important source of income for Azerbaijan, and the country has access to huge reserves of crude oil. This issue has caused many artists of this country to be creative and experiment with crude oil painting instead of oil painting. Painting with crude oil is not common in the world of art and painting, so these paintings can be unique souvenirs for art lovers.

Magnets
are one of the souvenirs that are very cheap and can be purchased in all cities and countries of the world according to the attractions and sights of that city. In Azerbaijan, there are all kinds of glass magnets with high-quality images of Azerbaijan's sights, which are a memorable and beautiful souvenir that revives the memories of the trip to Azerbaijan.

help for choos the best style

۴ بازديد

The way we dress is a reflection of how we look at life and how we express ourselves. It is also one of the most powerful means of expressing body language. What we eat and what we wear often tells the other person who we are. 

We took a closer look at the 10 most popular clothing styles among the many clothing styles in the apparel and fashion industry.

The goal is not to change people, but to give them a chance to express who they are through clothing.

Drawers one nutan

Classic dress style

When we think of classical art, we think of curved designs with elaborate embroidery, giant gold leaf frames, or the lyrical poems of Sappho. However, the classic style of clothing has a completely different structure.

Classic style refers to clothes and accessories that can be used all the time and never go out of fashion. 

Classic with simple lines, serious and precise clothing style. can be defined by simplicity, originality and elegance.

Elegance is a beauty that never gets old.

Audrey Hepburn

 

 

 

Fashion style of clothing

 

 

 

Minimalist style

The minimalist style, which is the fashion equivalent of the minimalism movement, has maintained its popularity since the 60s.

A minimalist style of clothing, which is basically about adopting a lifestyle. Its purpose is beauty in simplicity. 

Simple and clear forms and simple lines are dominant in the style of minimalism. Dense patterns and bright colors are not seen. Bold necklines and flashy jewelry are not allowed.

Simplicity is the key to elegance.

 

 

 

Minimalism clothing style fashion

 

 

 

bohemian style

The bohemian clothing style that emerged in the early 1970s is a reflection of the outlook on life, just like the minimalist clothing style.

It emerged in connection with the bohemian lifestyle, inspired by gypsies known for their nomadism, and shaped by social and political events at the end of the 60s. 

The goal of bohemian style was to be comfortable and not spend a lot of money on clothes instead of looking beautiful.

In a style that reflects a free spirit, mixed with nature, comfort and living in the moment. Colorful and floral or patterned fabrics, skirts and long dresses, vests with tassels, hats, bracelets and necklaces with stones and beads, silver rings and lace attract attention.

Spice colors are used more often.

In bohemian style, you can also use kilim bag or straw bags.

 

bohemian dress style fashion

Male and androgynous clothing style

Menswear style refers to the use of clothes that are dominated by the sharper and sharper lines that we call masculine, while keeping the soft lines that we call feminine in the background. 

Men's style, in which masculine lines are adapted to feminine bodies and feminine details are at the forefront, is often confused with androgynous clothing style. 

Androgynous style refers to wearing masculine clothing, as opposed to masculine style in which masculine lines are adapted to feminine bodies.

Your most valuable and useful asset is your physical condition.

Tom Dixon

 

 

 

Masked fashion

 

 

 

Feminine style

It means feminine style, where femininity is at the forefront. Romantic dresses that emphasize the narrow waist and curvy body lines are preferred. 

Skirts that fit the waist, large belts that emphasize the slimness of the waist, and high heels are among the essential elements of this style. 

Moderation dominates the style of women's clothing. It is impossible to exaggerate. 

When you dress casually, you get noticed, when you dress up, you get noticed.

It can be very smart to match the traditional and modern style by iran handicrafts and using them in the style.

pWomen's style fashion

Vintage and vintage clothing styles

The word retro means "back". Retro style is defined as the repopulation of an old or outdated cultural trend. Today, we mostly see 1960s and 1970s styles in retro clothing. Examples include polka dot or ruffled dresses, high-waisted baggy pants, and pleated skirts. 

Retro style often involves the use of exaggerated and non-period pieces.

Vintage is a term used for items and accessories used in the past. Vintage clothing style is the use of pieces that have become iconic in the past and reflect a particular era or designer. These pieces should reflect the spirit of that period.

 

 

 

Old subway fashion

 

 

 

Avant-garde style

Avant-garde clothing style refers to the use of creative and artistic clothes and accessories that are not mainly used in everyday life. Sometimes there are also pieces made of unusual materials. 

Fashion is what designers advise you 4 times a year. As for style, it's up to you which one to choose.

Lauren Hutton

 

 

 

Avant-garde style fashion

 

 

 

Hipster style

While the social and political environment of the 1960s and 1970s produced hippies who embraced the bohemian life and loved their freedom. Rapidly developing technology, globalization and modernity also gave rise to hipsters in the 1990s. 

That's why hipsters, also known as hippies of the new generation. They value art, creativity, independent thinking and innovation. This view of life as a style finds a place for itself, just like some other styles of clothing. 

Rejecting the concept of consumerism, hipsters mostly use vintage pieces. They use certain clothes and accessories that are considered to be outside gender boundaries for women or men.

Style is saying the most complicated things in the simplest way.

Jean Cocteau

 

 

 

Hipster woman

 

 

 

Gothic clothing style

The Gothic style that emerged in the 1970s merges in some places with medieval Gothic art. 

Just like the architecture, in the Gothic clothing style that creates a mysterious and sad image. Lace fabric, lace and leather attract attention. Gothic style in which dark and cold colors such as black, purple and navy blue are mostly used. Femininity and elegance are in the foreground.

Unlike feminine style, Gothic style can be overdone.

 

 

 

Gothic forest woman

 

 

 

Some other dress models:

Casual: Refers to a casual, informal and sporty style of clothing. 

Dramatic Dress Style: Dressing strictly in accordance with the fashion of the period, where traditional or classic clothing is not preferred.

Elegant dress style  : Elegant dress style, which has remained popular since its emergence in the 1950s and brings to mind Audrey Hepburn. It prioritizes grace, elegance and care.

Eclectic style  : In the eclectic style, which can be understood as the unity of opposites. Unity is created by juxtaposing pieces with different patterns, colors and styles. It's fun, but it's hard to balance and put the right pieces together.

Grunge style  : beauty or elegance is not considered. Convenience is at the forefront. Boy jeans, sneakers and boots, leather vests and loose jackets and lumberjack shirts are the highlights of this style.

Monochrome clothing style: It is a clothing style that consists of a combination of two contrasting colors, black and white.

In addition to the clothing styles we described above, there are dozens of clothing styles that remain popular today or may become popular again in the future, such as  baroque, sport, hip-hop,  Parisian  , pin-up, pop-up, sophisticated, and vamp.